gay ekfansi: "Snails in the Rain" (שבלולים בגשם), a film by Yariv Mozer

Σάββατο 16 Μαΐου 2020

"Snails in the Rain" (שבלולים בגשם), a film by Yariv Mozer

"Snails in the Rain" (שבלולים בגשם), μιὰ ταινία τοῦ Yariv Mozer

Τὰ σαλιγκάρια βγαίνουν πάντα μετὰ τὴ βροχή, ὁπότε ὁ τίτλος τῆς ταινίας Σαλιγκάρια στὴ βροχὴ –ἢ Γυμνοσάλιαγκες στὴ βροχή, ὅπως εἶναι ὁ τίτλος στὰ ἑβραϊκά–, ἀποτελεῖ πλεονασμό. Ὅμως, ὅπως θὰ δοῦμε καὶ παρακάτω, πλεονασμὸ ἀποτελεῖ ὁλόκληρη ἡ παρούσα ταινία, ποὺ οὐσιαστικὰ πραγματεύεται ἕνα τετριμμένο θέμα, δίνοντας «συνταγὲς» γιὰ τὸ πῶς νὰ δημιουργήσεις μιὰ «ἁγία» οἰκογένεια, καταπιέζοντας τὸν ἑαυτό σου καὶ κατ᾿ ἐπέκταση φύση σου – λὲς καὶ τοῦτον τὸν σκηνοθέτη περίμενε ὁ κόσμος!

Στὴν ἑβραϊκὴ μυθολογία, τὸ πρῶτο ζευγάρι ἐπὶ γῆς ποὺ ὁ καλὸς θεούλης ἔπλασε μὲ χῶμα καὶ σάλιο, δὲν κατάφερε νὰ εὐτυχήσει, ἀφοῦ καὶ ἀπὸ τὸ σπίτι του διώχθηκε –μιὰ καὶ ἀποδείχτηκε ἀνηπάκουο, ἀνήσυχο καὶ ἀνυπόμονο–, ἀλλὰ καὶ οἱ ἀπόγονοί του, ἐρχόμενοι στὰ χέρια γιὰ θέματα ζήλειας καὶ φθόνου, σφαχτήκανε. Βέβαια αὐτὸ οὐδόλως φαίνεται νὰ πτόησε καὶ νὰ συνέτισε τὴν ἀνθρωπότητα, ἀφοῦ σχεδὸν ὅλοι τρέχουν νὰ δημιουργήσουν οἰκογένειες, ἄσχετα μὲ τὰ πολυάριθμα παραδείγματα, ποὺ ὡς ἄλλη πλατιὰ θάλασσα, ἀνοίγονται μπρός τους.

Ἡ οἰκογένεια, βέβαια, δὲν εἶναι παρὰ μιὰ μικρή, κλειστὴ ὀμάδα πού δημιουργεῖ κανεὶς μὲ τὴν ἐλπίδα νὰ ψευτοζήσει τούτη τὴ ρημαδοζωή. Ἀλλὰ ἡ οἰκογένεια εἶναι καὶ μιὰ φοβερὴ φυλακὴ ποὺ λειτουργεῖ ὡς μονογαμικὴ φάκα – μας τὸ λέει καλύτερα ὁ Πασκὰλ Μπρυκνέρ, ἀπαντώντας ὁ ἴδιος στὴν ἐρώτησή του: «Τί εἶναι ἕνα ζευγάρι; Ἡ ἀπάρνηση τῆς ζωῆς μὲ ἀντάλλαγμα τὴν ἀσφάλεια, τὸ ἄχαρο πρόσωπο τοῦ νόμιμου ἔρωτα. Αὐτὸς ὁ κλειστὸς χῶρος ποὺ καταδικάζει στὴν κοινοτοπία ἀκόμα καὶ τοὺς λιγότερο προετοιμασμένους γι’ αὐτή, γίνεται ἀφόρητος στοὺς πιὸ ἀνήσυχους...». Εὔκολα κατανοεῖ λοιπὸν κανεὶς πὼς τὸ διαζύγιο, δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ εἶναι ἡ ἀπόλυτα φυσικὴ κατάληξη τῆς παράλογης, καταπιεστικῆς καὶ ἀφύσικης ἕνωσης ποὺ καλεῖται γάμος.

Ὅμως γιατί παντρεύεται κανείς; Ἰδοὺ τὸ ἐρώτημα! Τὸ πρῶτο ποὺ ἔρχεται στὸ νοῦ εἶναι γιὰ νὰ κάνει παιδιά, λὲς καὶ δὲν μπορεῖς νὰ τεκνοποιήσεις ἂν δὲν περάσει ἡ κουλούρα· παραβλέπω τὸ γεγονὸς πὼς ὁ κόσμος μας δὲν εἶναι καὶ ὁ τελειότερος γιὰ νὰ πράξεις κάτι τέτοιο... Δὲν μοῦ χρωστάει τίποτα ὁ κόσμος γιὰ νὰ τὸν ἐκδικηθῶ διαιωνιζόμενος, ἔλεγε ὁ Μπέκετ, γιὰ νὰ ἀναφέρω καὶ τὴν ἄλλη πλευρά. Στὴν ἑλληνικὴ ἀρχαιότητα μάλιστα, αὐτὸς ἦταν καὶ ὁ βασικὸς λόγος παντρειᾶς· μάλιστα ὁ γάμος ἦταν πολιτικός, στὸ ἱερατεῖο τῆς ἐποχῆς δὲν ἔπεφτε κανένας ἀπολύτως λόγος. Ἄλλοι πάλι παντρεύονται γιατὶ ἐρωτεύτηκαν λέει καὶ θέλουν νὰ στεφανωθοῦν τὸν μεγάλο τους ἔρωτα προκειμένου νὰ ζήσουν γιὰ πάντα μαζί του, ἀγνοώντας πὼς τίποτα δὲν κρατάει αἰώνια καὶ πὼς τὸ μεγαλύτερο δῶρο εἶναι νὰ διαφυλάσσουμε στὴ μνήμη μας, κυρίως ὅμως στὴν καρδιά μας, τὰ ἀγαπημένα μας πρόσωπα ὅπως τὰ γνωρίσαμε καὶ τὰ λατρέψαμε, καὶ ὄχι νὰ τρωγόμαστε καθημερινὰ μαζί τους...

Καὶ ἐρχόμαστε σὲ ἕνα κρίσιμο ἐρώτημα: Θὰ ἀπατούσατε τὴ γυναίκα σας, τὸν σύντροφό σας τέλος πάντων; Μὴν πιστέψετε καμιὰ ἀρνητική ἀπάντηση, μιὰ καὶ ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴ φύση του εἶναι ὄν πολυγαμικὸ καὶ δὲν εἶναι πλασμένος γιὰ ἐρωτικὲς ἀποκλειστικότητες· μᾶς τὸ λέει καὶ πάλι καλύτερα ὁ Μπρυκνέρ: «Δεν ὑπάρχει οὔτε ἕνας τρυφερὸς σύζυγος οὔτε μιὰ ἐνάρετη συμβία ποὺ δὲν θὰ ἐγκατέλειπε στὴ στιγμὴ τὴ φτωχὴ μονογαμική τους σούπα ἂν τοῦ ἐξασφάλιζαν μιὰ ἀφθονία ἐρωτικῶν συντρόφων καὶ μιὰ ἀνανέωση τοῦ ἐρωτικοῦ ὑλικοῦ».

Τώρα μάλιστα, μέσα σὲ ὅλο αὐτὸ τὸ συμβατικό, πολυκαιρισμένο καὶ ξεπερασμένο ἀπὸ τὶς κοινωνικὲς συνθῆκες πράγμα ποὺ καλεῖτε γάμος καὶ οἰκογένεια, θέλουν νὰ διεισδύσουν καὶ οἱ ὁμοφυλόφιλοι, ὑιοθετώντας τὰ πρότυπα καὶ τὶς ἀξίες ζωῆς τῶν ἑτεροφυλόφιλων, ἔτσι, ἐπιτείνοντας τοὺς ἀγῶνες τους, τὰ τελευταῖα χρόνια, μετὰ μανίας ζητοῦν τὰ ἴσα. Ὡραῖα λοιπόν, νὰ τοῦς δωθοῦν! Ἐξάλλου ὴ πολιτεία πρέπει νὰ φροντίζει καὶ νὰ παρέχει στὸν καθένα, –στὸ ἀκέραιο μάλιστα– τὴ δυνατότητα πραγματοποίησης αὐτῆς του τῆς ἐπιθυμίας, καὶ βέβαια δικαίωμά τοῦ καθενὸς εἶναι νὰ ἐπιλέξει καὶ νὰ ζήσει ὅπως αὐτὸς ἐπιθυμεῖ, – ἂν θέλγεται ἀπὸ τὴ ζωὴ τῶν ἑτεροφυλόφιλων, ἐν τάξη, ἂς τοὺς ἀντιγράψει... Ὁφείλω νὰ πῶ ὅμως ἐδῶ, πὼς θὰ περίμενα ἀπὸ ἀτομα ποὺ δηλώνουν ἀντισυμβατικὰ καὶ ἀντισυμβατική, ἐλεύθερη ζωὴ καὶ ὄχι ρόμπα καὶ παντοῦφλες!!

Ἀλλὰ ἂς ἔρθουμε στὴν ταινία ποὺ μᾶς ἀπασχολεῖ ἐδῶ καὶ ποὺ στάθηκε ὴ ἀφορμὴ νὰ ξετυλίξουμε τὶς παραπάνω σκέψεις οἱ ὁποῖες δὲν εἶναι παρὰ ἐρωτήματα καὶ ἀπορίες· μὲ ἄλλα λόγια, ἐναύσματα γιὰ σκέψεις καὶ διάλογο. Στὴν ταινία ποὺ μᾶς ἀπασχολεῖ ἐδῶ λοιπόν, ὁ Boaz (Yoav Reuveni) εἶναι ἕνας εὐειδὴς νέος ποὺ σπουδάζει γλωσσολογία σὲ κάποιο πανεπιστήμιο στὸ Ἱσραήλ. Ὁ Boaz συνδέεται ἐρωτικὰ καὶ συζεῖ μὲ τὴν Ruth (Hava Ortman), ἐνῶ παράλληλα δουλεύει ὡς χαμάλης γιὰ νὰ καλύψει τὶς ἀνάγκες του. Διάγει δηλαδὴ μιὰ «φυσιολογικὴ» ζωή.

Ὅμως ὁ Boaz διακατέχεται ἀπὸ ὄνειρα καὶ σκέψεις ποὺ τυρρανοῦν τὸ ὄμορφο μυαλουδάκι του – καὶ κατ᾿ ἐπέκταση τὸ ἀγαλμάτινο κορμί του. Σκέψεις πονηρὲς ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὶς στιγμὲς ποὺ ἔζησε στὸν στρατό, ἀνταλλάσσοντας φιλιὰ καὶ χάδια, ὅταν διάφοροι ἄντρες τὸν φλέρταραν ἀπροκάλυπτα, ἢ κεκαλυμμένα· καὶ μάλιστα αὐτὸς ἐνέδωσε καὶ ἀπόλαυσε τὶς στιγμιαῖες αὐτὲς ἀντρικὲς ἐπαφές· στιγμὲς ποὺ ἀκόμα καὶ τώρα ζεῖ σχεδὸν καθημερινὰ ὡς «καταδιωκόμενο» καὶ παράφορα ποθούμενο ἐρωτικὸ ἀντικείμενο. Τὶς σκέψεις καὶ τὰ ὄνειρα αὐτὰ ἐπιτείνουν δὲ τὰ ἀνώνυμα ἐρωτικὰ γράμματα ποὺ δέχεται ἀπὸ κάποιον ἄγνωστο σ᾿ αὐτὸν – ἀλλὰ καὶ σὲ μᾶς– ἄντρα ποὺ δηλώνει σφόδρα ἐρωτευμένος μαζί του.

Ὅμως καθὼς ἡ μονομερὴς ἀποστολὴ γραμμάτων ἐντείνεται, ὁ Boaz ὅλο καὶ περισσότερο προσπαθεῖ νὰ ἐντοπίσει τὸν ἄγνωστο, ἐρωτευμένο μαζί του, ἀποστολέα τους. Τὸ γυμναστήριο, ἡ σχολὴ ἀλλὰ καὶ οἱ γειτόνοι του θὰ ἀποτελέσουν τὰ πεδία τῆς ἀνίχνευτικῆς του προσπάθειας καὶ τῶν ἐρευνῶν του, ποὺ ὅμως θὰ παραμείνουν ὅλες τους ἄκαρπες, μέχρι ποὺ ὁ ἄγνωστος τοῦ ζητάει νὰ τοῦ δώσει σῆμα ἂν ἐπιθυμεῖ νὰ συνεχίσει, ἀφοῦ γι᾿ αὐτὸν εἶναι τὸ πᾶν, καὶ μιὰ ἀρνητικὴ ἀπάντηση θὰ τὸν βύθιζε σὲ ζόφο ἠερόεντα, δηλαδὴ στὸν σκοτεινὸ Ἂδη.

Καὶ ἀκριβῶς σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο ἐπεμβαίνει ἡ Ruth ἡ ὁποία, ὡς πονηρὴ καὶ καπάτσα γυνή, ἀντιλαμβάνεται πὼς κάτι βασανίζει τὸν ἐρωτικὸ παρτενὲρ καὶ μέλλοντα σύζυγό της. Ἔτσι, ψάχνοντας, ἀνακαλύπτει τὰ καταχωνιασμένα ἐρωτικὰ γράμματα, καὶ χωρὶς ἴχνος σεβασμοῦ στὸ ἀπόρρητο τῆς ἀλληλογραφίας τοῦ ἄλλου, τὰ διαβάζει. Ἐν συνεχεία, ἐντοπίζει σχετικὰ εὔκολα τὸν ἀποστολέα τους καὶ τὸν ἐπισκέπτεται, ἀπαιτώντας ἀπὸ αὐτὸν νὰ ἀφήσει ἤσυχο τὸν μορφονιό της, γιατὶ ποῦ ἀκούστηκε νὰ τὸν παρενοχλεῖ ἐρωτικὰ ἕνας ἄλλος ἄντρας – καὶ βεβαίως γιατὶ τὸν θέλει σὲ ἀποκλειστικότητα, νὰ παίξει στὴ ζωή της τόν ρόλο τοῦ συζύγου ποὺ μαζί του θὰ κάνει μπόλικα κουτσούβελα, γιὰ θὰ ζήσουν ὅλοι μαζὶ «εὐτυχισμένοι»...

Ὁ ἀνώνυμος ἐραστὴς μᾶς γίνεται ἐπώνυμος καὶ δὲν εἶναι ἄλλος ἀπὸ τὸν καθηγητὴ τοῦ Boaz στὸ πανεπιστήμιο Richlin, ρόλο ποὺ ὑποδύεται ὁ ἴδιος ὁ σκηνοθέτης Yariv Mozer. Μιὰ φιγούρα κλασικοῦ καθηγητῆ ποὺ περνάει ἀπαρατήρητη καὶ ποὺ ἀνεπιτυχῶς προσπάθησε νὰ κάνει αἰσθητὴ τὴν παρουσία του μέσα ἀπὸ αὐτὰ τὰ ἐρωτικὰ γράμματα. Ὅμως ἡ Ruth, ὡς ἄλλη καταφερτζοὺ Εὔα, δὲν θὰ ἀφήσει τὸν Boaz της ἕρμαιο τῶν ἐπιθυμιῶν του καὶ τῶν ὀραμάτων του νὰ γευτεῖ καμιὰ ἄλλη μορφὴ ἔρωτα πέραν αὐτὴ ποὺ τούτη ἡ καπάτσα Μεσσαλίνα τοῦ προσφέρει. Ἔτσι ὁ Boaz δὲν θὰ γνωρίσει ποτὲ τὸν ἄνθρωπο ποὺ λιώνει γι᾿ αὐτόν, ἀφοῦ ὁ καθηγητὴς παραιτεῖται καὶ ἀποχωρεῖ τόσο ἀπὸ τὸ πανεπιστήμιο ὅσο καὶ ἀπὸ τὴ ζωὴ τοῦ Boaz.

Μὴν λησμονοῦμε βέβαια πὼς στὴν ἑβραϊκὴ μυθολογία ἡ ἀνήσυχη καὶ πείσμων Εὔα θὰ παρασύρει τὸν Ἀδὰμ ὥστε νὰ γευτεῖ καὶ αὐτὸς τὸν ἀπογορευμένο καρπὸ τῆς γνώσης, μὲ ἀποτέλεσμα οἱ πρωτόπλαστοι νὰ ἀπολέσουν, ὀριστικὰ καὶ ἀμετάκλητα, τὸν παράδεισο. Ἔτσι καὶ ἐδῶ, ἡ Ruth, –ποὺ πολὺ καλὰ γνωρίζει πὼς ὁ ἔρωτας περνάει ἀπὸ τὸ στομάχι γιὰ νὰ καταλήξει χαμηλότερα–, θὰ παρασύρει –ὡς καράβι, πιασμένον ξέρετε ἀπὸ ποῦ– τὸν Boaz στὴν μοναγαμικὴ οἰκογενειακὴ φάκα, προσφέροντάς του μιὰ συμβατικὴ ζωή, στερώντας του τὸν ὅποιο παράδεισο – οὐσιαστικὰ τὴν ἀπόλαυση τοῦ νὰ γνωρίσει πράγματα, νὰ ζήσει ἐλεύθερος κὰι νὰ διαπρέψει ὡς ἕνας λαμπρὸς ἐπιστήμονας ἀφοῦ ἡ παρουσία τοῦ καθηγητὴ στὴ ζωή του ἐγγυοῦνταν κάτι τέτοιο. Ἡ τελευταία σκηνὴ δὲ ποὺ τὸν δείχνει νὰ σέρνει ὑπὸ βροχὴ τὰ δυὸ κουτσούβελα μὲ τὴν Ruth νὰ ἀκολουθεῖ πίσω του ἔγκυος τὸ τρίτο, μᾶς διατυπώνει περίτρανα μάλιστα καὶ τὴν ἀνυμπόρια τοῦ δημιουργοῦ της, ἀλλὰ καὶ τὴ φτώχεια τοῦ παρόντος δημιουργήματός του.

Μὲ ἄλλα λόγια, τί μᾶς λέει ἐδῶ ὁ σκηνοθέτης; μᾶς λέει πὼς ἡ ὸμοφυλοφιλία εἶναι κάτι κακὸ καὶ ἀποτρόπαιο καὶ πὼς καλὰ θὰ κάνουν οἱ ἀνὰ τὸν κόσμο ὁμοφυλόφιλοι νὰ μποῦν στὸ δρόμο τοῦ θεοῦ, δημιουργώντας οἰκογένεια, ἀποτάσσοντας αὐτὴ τὴν κακιὰ ἔξη, ἂν θέλουν νὰ εὐτυχήσουν· καὶ γιὰ νὰ εὐτυχίσουν χρειάζονται μιὰ Ruth στὸ πλευρό τους – καὶ ἀναρωτιέται κανείς: ποιὸς θὰ μᾶς προστατέψει ἀπ᾿ τοὺς μωροὺς ποὺ ἀγνοοῦν πὼς ὁ δρόμος εἶναι ὁ ἴδιος εἴτε ἀνηφορίζεις εἴτε κατηφορίζεις!

Ὁ σκηνοθέτης, –ὅπως διαφαίνεται καὶ ἀπὸ τὶς φωτογραφίες ποὺ ἀκολουθοῦν– χτίζει ὅλη τὴν ταινία του πάνω στὸ ὄμορφο πρόσωπο τοῦ πρωταγωνιστῆ του καὶ κατ᾿ ἐπέκταση στὸ καλοσμιλεμένο του κορμί. Ὅμως τὸ σῶμα τοῦ Boaz, ὅσο ὄμορφό κι ἂν εἶναι, δὲν ἀρκεῖ νὰ στοιχειοθετήσει ἔργο – ἐκτὸς κι ἂν εἶσαι ὁ Πραξιτέλης· καὶ ὁ σκηνοθέτης μας μακρὰν ἀπέχει ἀπὸ τὸ νὰ δημιουργήσει τὸν νέο «Ἑρμῆ».