Το δικό μου Αϊντάχο (My Own Private Idaho). Το λυρικό φιλμ δρόμου του Γκας Βαν Σαντ
Ελεύθερη απόδοση του σαιξπηρικού Ερρίκου του 4ου και δάνεια από το ανεξάρτητο underground σινεμά του '60, είναι τούτο το λυρικό φιλμ δρόμου, του Γκας Βαν Σαντ. Το My Own Private Idaho (ελλην. τίτλος Το δικό μου Αϊντάχο) θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το νέο Midnight Cowboy. Η ταινία ανοίγει με τον ορισμό της ναρκοληψίας (ασθένεια αιφνίδιων, σύντομων κρίσεων βαθύ ύπνου) και ένα πλάνο του Mike (River Phoenix) να επισκιάζεται από ένα πανοραμικό με τον άδειο δρόμο και την απειλή του... Βλέπουμε τον Mike σε κρίση, να αποκοιμιέται στη μέση του δρόμου. Έχει ξεκινήσει την άγονη πορεία του στην αμερικάνικη ενδοχώρα. Τη σκέψη του στοιχειώνει η ανάμνηση της μητέρας του αλλά και του Αϊντάχο (Idaho) τόπου καταγωγής του. Ο Scott (Keanu Reeves) προέρχεται από την μεγαλοαστική τάξη, αφού στην πραγματικότητα είναι γιος του Δήμαρχου του Πόρτλαντ. Θα παραστήσει τον αλήτη του δρόμου, αφού το περιθώριο και οι επαναστατικές ιδέες δείχνουν να του κεντρίζουν το ενδιαφέρον, αλλά σαν εφηβικές ανησυχίες, καθαρά δοκιμαστικού χαρακτήρα, γιατί όπως θα δούμε, επιστρέφει στην τάξη του, μια και δεν είναι εύκολο να αντισταθεί στην εξουσία και στο χρήμα. Εξάλλου το ερώτημα αν ένας αστός μπορεί να γίνει επαναστάτης, το απάντησαν υπέροχα οι αδελφοί Ταβιάνοι στο Αλοζαμφάν (Allonsanfan 1974) και η απάντηση είναι οριστικά, όχι.
Οι δυο νέοι είναι ομοφυλόφιλοι. Εκδίδονται κατ’ επανάληψη αλλά για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Ο Mike για βιοπορισμό, ο Scott για να κοντράρει τον πατέρα του, να κάνει τη δική του επανάσταση ενάντια στην μεγαλοαστική του καταγωγή, να νοιώσει διαφορετικός, περιθωριακός, ξεκομμένος από την τάξη του, να παίξει εν τέλη το παιχνίδι του. Ο Scott αισθάνεται μεγάλη εκτίμηση για τον Bob Pigeon (William Richert), ένα μικροκλέφτη ο οποίος είναι ο μέντορας του, και αρχηγός μιας συμμορίας εγκληματιών δρόμου και μικροαπατεώνων. Ένας μεθυσμένος ιππότης, μια πατρική φιγούρα που (αντίστοιχος του Falstaff του Σαίξπηρ και του Welles Orson στην ταινία Falstaff, "Οι Καμπάνες του μεσονυχτίου"), εικόνα του συμπληρώνει την μάταιη αναζήτηση της μητέρα του Mike που τον εγκατέλειψε. Ο Scott μας διευκρινίσει ότι είναι ομοφυλόφιλος με αμοιβή, αλλά, και στο βαθμό που μπορούν να πληρώσουν γίνεται το φύλο που επιθυμούν. Εξαιρετική η σκηνή όπου βλέπουμε τον Scott φωτογραφημένο στα εξώφυλλα πορνοπεριοδικών να ζωντανεύει, και με ένα σύγχρονο μονόλογο, να εξηγεί όλα αυτά. Ο Scott και ο Mike είναι φίλοι, στην ουσία ο Mike είναι ερωτευμένος μαζί του, και του το ομολογεί ένα βράδυ, δίπλα στη φωτιά, σε μια εκπληκτική, διάφανη και "καθαρή" σκηνή, αλλά ο Scott επιμένει ότι δύο άνδρες δεν μπορούν να αγαπούν ο ένας τον άλλον, και ότι κάνει, το κάνει μόνο για τα χρήματα. Μια πλημμύρα συναισθήματος απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια αυτής της εκπληκτικής σκηνής καθώς ο Mike κρατώντας τα γόνατα του σχεδόν σε ύπτια θέση, ομολογεί αμήχανα την αγάπη του. Σπουδαία επίσης η σκηνή που ο Scott μετά από μια κρίση ναρκοληψίας, κρατά τον Mike στην αγκαλιά του σαν Παναγία με το νεκρό αδικοχαμένο γιο της, αποκαθηλωμένο μετά τη Σταύρωση. Μια αναγεννησιακή Πιετά που θρηνεί για όλα τα δεινά του Mike. Μια πιετά που θρηνεί την απώλεια της αθωότητάς της, αλλά και του άγονου δρόμου της.
Η προσέγγιση του Βαν Σαντ είναι εκπληκτική με διάσπαρτο τόσο το δραματικό όσο και το κωμικό στοιχείο. Τα πράγματα δραματοποιούνται, όταν ο Scott προσφέρεται να βοηθήσει τον Mike να βρει τη μητέρα του. Αφήνοντας το Portland πίσω, ξεκινούν με μια μοτοσικλέτα για το Αϊντάχο να δουν το αδελφό του Mike, που τον συναντούν σε μια εκπληκτική σκηνή που μας αφήνει αμφιβολίες για το ποιος πραγματικά είναι ο πατέρας του. Το μονοπάτι της αναζήτησης της μητέρας του οδηγεί τελικά στην Ιταλία όπου ο Scott ερωτεύεται μια Ιταλίδα και εγκαταλείπει το Mike. Αυτό θα είναι και το τελικό χτύπημα γι' αυτόν. Ο Scott με τη σύζυγο-τρόπαιο θα μας εμφανιστεί κάτω από ένα σφιχτό γιλέκο, στο τέλος, κυκλωμένος από την "αστραφτερή" λάμψη της τάξης του.
Το δικό μου Αϊντάχο μαζί με το Mala Noche, (1985) (Κακιά νύχτα) εμπεριέχει μια αγάπη για τους χαρακτήρες του δρόμου, ενώ διερευνά μια κωμικοτραγική ιστορία ανεκπλήρωτης αγάπης. Ο Βαν Σαντ, ξέρει πότε να εμπιστεύεται τους ηθοποιούς του και ο Phoenix, φαίνεται να είναι η μετενσάρκωση του James Dean, αφού αναπλάθει πλήρως το χαρακτήρας του Mike και τον κάνει δικό του. Ο Phoenix είχε ήδη κερδίσει αναγνώριση ως έφηβος στην Ακτή των κουνουπιών (Τhe Mosquito Coast, 1986), και ειδικά στο Stand By Me (1986). Το δικό μου Αϊντάχο ήταν ένα μεγάλο άλμα προς την επικράτεια των "ενηλίκων" ρόλων.
Στην ταινία υπάρχει επίσης μια εμπνευσμένη χρήση της μουσικής, σε συνδυασμό με έναν σεβασμό στη δύναμη της σιωπής.
Η
ταινία είχε στοιχειώσει στη φαντασία
πολλών gay για μεγάλο χρονικό διάστημα
και καθώς περνούν τα χρόνια διαπιστώνω
ότι δεν έχει χάσει σε τίποτα από την
αρχική της μαγεία. Είναι κάποιες ταινίες
που χρειάζονται επανειλημμένες προβολές
γιατί υπάρχουν πολλά επίπεδα ανάγνωσής. Το
δικό μου Αϊντάχο
είναι μία από αυτές. Πέρα από αναλύσεις,
κριτικές και γνώμες, πρόκειται για μια
καταπληκτική ταινία, έντονα πειραματική,
γεμάτη ακατέργαστη συγκίνηση. Ένα από
τα ορόσημα του gay κινηματογράφου. Μια
ελεγεία πάνω στην απλήρωτη αγάπη, και
την πλήρη ομορφιά της, την ανεκπλήρωτη
αγάπη και την πληρωμένη συντροφιά.
©
κειμένου, www.gayekfansi.blogspot.com - με την επιφύλαξη
κάθε δικαιώματος.
Επίσημη Ιστοσελίδα της ταινίας: http://www.myownprivateidaho.com/