gay ekfansi: Δεκεμβρίου 2012

Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 2012

Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2012

10 drawings by D. Meziki for the first edition of poems N. Lapathiotis

Εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης των ποιημάτων του Ν. Λαπαθιώτη, εκδόσεις «Φέξης»

ΔΕΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ Δ. ΜΕΖΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ Ν. ΛΑΠΑΘΙΩΤΗ

Ο λόγος περί ασέμνου εικόνας...

Η πρώτη συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Λαπαθιώτη κυκλοφόρησε το 1964 από τις εκδόσεις «Φέξης», με εισαγωγή του Άρη Δικταίου. Την ιστορική αυτή συλλογή κοσμούσαν δέκα σχέδια του Δ. Μεζίκη. Για τα σχέδια του Μεζίκη, ο ίδιος ο Δικταίος γράφει:¹

«Μιὰ σειρὰ σχέδια τοῦ Δ. Μεζίκη, ποὺ βρέθηκαν στὰ κατάλοιπά του, εἶναι ἀποκαλυπτικά. Οἰ “ἰδεώδεις” ἔφηβοι τῆς ἑλληνικῆς παλαίστρας ἀνακατεύονται μὲ τοὺς ρεμπέτηδες τῶν καταγωγίων τῆς Λαχαναγορᾶς ἤ μὲ τὸν Μενιδιάτη χωριάτη. Ἀπὸ ποιά ἆραγε στάδια νὰ πέρασε ἡ τελική παραδοχὴ του τῆς ἀναμφισβήτητης ὕπαρξης τῶν ἀνθρώπων τοῦ Σόχο -τῆς ἐλληνικῆς (τῆς άνθρωπινότερης, θέλω νὰ πῶ) παραλλαγῆς των, ἔστω;».

Μέχρι εδώ όλα καλά. Η συνέχεια όμως είναι καταπληκτική, αφού εκδότης, επιμελητής και σχεδιαστής «βρέθηκαν» ενώπιον του ανακριτή του 5ου τμήματος, διότι σύμφωνα με την υπ' αριθμόν 10931 Κλητήριον Θέσπισμα τής 12 Νοεμβρίου 1965 «ὁ ἐκδότης, ὁ σχεδιαστής καὶ ὁ συγγραφεύς ἔθεσαν εἰς κυκλοφορίαν ἔντυπα συγγραμμένα ἄσεμνα, ἅτινα συμφώνως πρὸς τὸ κοινόν αἴσθημα προσβάλλουσι τὴν αἰδώ [...] μὲ αἰσχράς φράσεις καὶ ἀσέμνους εἰκόνας παριστῶσας παντελῶς γυμνούς ἄνδρας μὲ ἐμφανή τὰ γεννητικά των ὄργανα, καταφανῶς προσβάλουσαι τὴν αἰδώ καὶ ἰκαναί νὰ διεγείρουν σεξουαλικῶς καὶ ὁδηγήσουν ἐπί τὴν ἔξαψιν τῆς φαντασίας τῶν ἀρρένων καὶ ἰδία τῶν ἀνηλίκων ἐφήβων».² Ως μάρτυρες προτάθηκαν οι: Παν. Παναγιωτούσης, Γ. Σταμπολής, Γ. Καρζής, Σπ. Μουσούρης (Φ. Γιοφύλλης), Γ. Τσουκαλάς, Μήτσος Λυγίζος, Δ. Φωτιάδης, Μελής Νικολαΐδης, Ι. Χατζίνης, Γ. Θεοτοκάς, Ανδρ. Καραντώνης.

Σήμερα βεβαία αυτά τα ευτράπελα μόνο το γέλιο μπορούν να προκαλέσουν. Παρ' όλ' αυτά, ο Δικτάιος, απολογήθηκε με υπόμνημά του ενώπιον του κ. Πταισματοδίκου ως Ανακριτού του 5ου τμήματος. Στο υπόμνημα αυτό μεταξύ άλλων αναφέρεται και στα σχέδια του Μεζίκη που κοσμούσαν τη συλλογή:

«... καί ἐρχόμεθα εἰς τάς εἰκόνας. Ὡς ἐάν δέν τάς εἴχατε ἐμπροσθέν σας, οἱ κ. Κατήγοροι ἰσχυρίζονται ὅτι ἅπασαι παριστάνουν γυμνά. Εἶναι συνολικῶς δέκα. Ἡ πρώτη ἐξ αὐτῶν εἶναι πορτραίτο τοῦ ποιητοῦ. Τά πέντε ἐπόμενα σχέδια παριστοῦν γυμνά ἀρχαίων ἑλλήνων ἐφήβων, τά δέ τελευταῖα τέσσερα λαϊκούς σύγχρονους τύπους, ἐνδεδυμένους. Εἶναι ἄσεμνα τά γυμνά σχέδια; Ἀλλά τίποτα, εἰς τήν ἔκφρασιν τοῦ προσώπου, εἰς τήν στάσιν των ἤ εἰς τόν τρόπον κατά τόν ὁποῖον κάθονται, δέν μαρτυρᾶ ἔλλειψιν σεμνοτητος. Δεν φέρουν βεβαίως φύλλον συκῆς, ὅπως δέν φέρουν τά ἀρχαία γυμνά, εἴτε ὡς ἀγάλματα, εἴτε ὡς ἀπεικονίσεις ἀμφορέων. Τό φύλλον συκῆς εἶναι μεταγενέστερον τῶν ἀρχαίων χρόνων, ὅταν, μέ τήν ἐμφάνισιν τοῦ χριστιανισμοῦ, τό γυμνόν συνδυάσθει μέ τήν άμαρτίαν. Ὁ ζωγράφος θά διέπραττεν άπλούστατα ἀναχρονισμόν εἰκονίζων ἀρχαίους ἐφήβους μέ φύλλον συκῆς. Τά σχέδια αὐτά, ἐξ ἄλλου, δέν ἐφιλοτεχνίθησαν σήμερον, ὅπως ψευδῶς ἰσχυρίζονται οἱ κ. κατήγοροι, ἀλλά πολύ παλιότερα, το 1932, παραγγελθέντα ὑπό τοῦ ἰδίου τοῦ ποιητοῦ, εἰς τόν κ. Δημ. Μεζίκην, προτιθεμένου νά χρησημοποιήσει αὐτά εἰς ἔκδοσιν τῶν ποιημάτων του, εἰς τήν ὁποίαν τελικῶς δέν προέβει (καί ἐξηγούμε τούς λόγους εἰς τά Σχόλια τοῦ τόμου), εὐρέθη δέ μεταξύ τῶν καταλοίπων του. Ἀποτελοῦν στοιχεῖον σημαντικῶτατον ἐπομένως δια τόν μελετητήν τοῦ ποιητοῦ. Εἰς τήν ἔκδοσιν αὐτήν ἐχρησιμοποιήθησαν ἐπίσης δέκα φωτοτυπίες χειρογράφων τοῦ ποιητοῦ. Καί τά σχέδια, γυμνά ἤ ένδεδυμένα, καί αἰ φωτοτυπίαι τῶν χειρογράφων ἐχρησιμοποιήθησαν ὡς άποδεικτικά στοιχεῖα τῶν κριτικῶν μου παρατηρήσεων, ὡς κάνουν πάντες οἱ μελετηταί, φιλόλογοι εἴτε ἱστοριοδίφαι. Μπορούν να ἰσχυρισθοῦν οἱ κ. Μηνυταί ὅτι τό σκάνδαλο μέ ὤθησεν εἰς τάς φωτοτυπίας τῶν χειρογράφων; Ἄν αἱ φωτοτυπίαι τῶν χειρογράφων καί τά τέσσερα ένδεδυμένα σχέδια εἶναι ἄσεμνα, τότε καί μόνομ τότε θα παραδεχθῆ τις ὅτι καί τά πέντε, καί μόνον πέντε, γυμνά εἶναι δυνατόν νά χαρακτηρισθῶσιν ὡς ἄσεμα.

Αὐτά εἶχον νά ἐκθέσω διά τό ἀσύστατον τῆς κατηγορίας».³

Παρουσιάζουμε εδώ σήμερα, τα σχέδια Δ. Μεζίκη, αυτές τις «πέτρες του σκανδάλου», καθώς και τις φωτοτυπίες των χειρογράφων του ποιητή που χρησιμοποιήθηκαν στην έκδοση του 1964.

Σημειώσεις:

1. Ναπολέων Λαπαθιώτης, Ποιήματα. Εισαγωγή, σχόλια, παρουσίαση, Άρη Δικταίου, εκδόσεις Φέξης, Αθήνα 1964 (σελ. XXXVIII).

2. Άρη Δικταίου: Ναπολέων Λαπαθιώτης, (η ζωή του, το έργο του), εκδόσεις Γνώση, Αθήνα 1984.

3. Όπως σημείωση 2.

Η πρώτη συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Ν. Λαπαθιώτη

έγινε το 1964 από τις εκδόσεις «Φέξης» με εισαγωγή του Άρη Δικταίου

Οπισθόφυλλο της έκδοσης του 1964

με σχέδια του Δ. Μεζίκη και χειρόγραφο του Λαπαθιώτη

Χειρόγραφο του Λαπαθιώτη του ποιήματος:

Τ' ΑΠΛO ΠΑΙΔΙ, ΠΟΥ ΕΓΩ ΑΓΑΠΩ...

Χειρόγραφο του Λαπαθιώτη

Σάββατο 15 Δεκεμβρίου 2012

Brokeback Mountain, a film by Ang Lee

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΜΠΡΟΚΜΠΑΚ ΜΑΟΥΝΤΕΝ, μια ταινία του ΑΝΚ ΛΙ

Ως μυστικό μπορεί να ορισθεί το κρυφό, το απόρρητο. Τώρα αν το μυστικό σου, το έχεις εμπιστευτεί σ' ένα βουνό, τότε σίγουρα είναι καλά φυλαγμένο αφού τα βουνά είναι πιστοί φίλοι –στην Ελλάδα μάς το έχει διδάξει ο Κρυστάλλης- και δεν κινδυνεύεις ποτέ να αποκαλυφθεί.

Ως καουμπόηδες συνηθίσαμε να αποκαλούμε τους ήρωες των γουέστερν που ως κινηματογραφικοί χαρακτήρες είχαν συγκεκριμένο στίγμα. Ψηλοί, σωματώδεις, όμορφοι –αν και τα δεδομένα για την ομορφιά σηκώνουν πολύ κουβέντα- και βέβαια «άντρες» με τα όλα τους, με μια στρατιά από γυναίκες να τους ακολουθεί και να ολολύζει για χατίρι τους, βαυκαλίζοντας έτσι την αντρική ματαιοδοξίας τους. Ο τύπος δηλαδή του καουμπόι που λάνσαρε το Χόλυγουντ ήταν αυτός του υπερ-ήρωα άντρα που μυρίζει βαρβατίλα –εκτός από κοπριά- και που δεν αφήνει ούτε θηλυκή γάτα να περάσει, -που λέει ο λόγος. Αλλά ας δούμε πως έχουν τα πράγματα. Οι καουμπόηδες που το ελληνικότερο θα ήταν να τους ονομάσουμε γελαδάρηδες δεν ήταν τίποτα άλλο από φτωχοί άνθρωποι που φύλαγαν ή εκτρέφαν τέλος πάντων αγελάδες και άλλα ζώα για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Σπάνια ήταν ιδιοκτήτες φάρμας, συνήθως εργάζονταν σε αυτές για λογαριασμό του ιδιοκτήτη. Η ζωή τους ήταν ένας διαρκής αγώνας για επιβίωση, σκληρή, δύσκολη, με πολλές κακουχίες και λίγες στιγμές χαράς. Κάλλιστα θα μπορούσαν να παραλληλιστούν με τους δικούς μας τσοπάνηδες των προηγούμενων δεκαετιών, τηρουμένων πάντα των αναλογιών.

Η εικόνα και γενικά ο μύθος που το Χόλυγουντ έπλασε για τους καουμπόηδες εξαπλώθηκε χάρη στη δύναμη του κινηματογράφου ανά την υφήλιο και δεν άργησε να γίνει ένας τύπος άντρα στον οποίο πολλοί θα ‘θελαν να μοιάσουν. Χρόνια ολόκληρα το Χόλυγουντ φρόντισε να τρέφει και να ξαναζεσταίνει αυτόν τον μύθο με δεκάδες ταινίες, που στην πλειοψηφία τους θα μπορούσαμε να της χαρακτηρίσουμε μετριότατες. Κανένας ως τώρα δεν είχε τολμήσει να αντιστρέψει τους όρους και δεν μιλάμε μόνο για την σεξουαλική προτίμηση, αλλά να δείξει απτά, καθαρά και διάφανα, την δύσκολη, σκληρή και φτωχική ζωή τους.

Πρώτος που αποφάσισε να σπάσει τούτο τον μύθο είναι ο Άνγκ Λι, που βασιζόμενος σε ένα διήγημα¹ της Άννι Πρου, ανέλαβε ένα προκλητικό και παράτολμο σχέδιο για την μεταφορά τούτου του διηγήματος στη μεγάλη οθόνη.

Γουαϊόμινγκ, καλοκαίρι του 1963

Στα έρημα τοπία του Γουαϊόμινγκ ο νεαρός Τζακ Τουίστ (τον ερμηνεύει υπέροχα ο Jake Gyllenhaal) ψάχνοντας για εργασία θα συναντήσει τον Ένις Ντελ Μαρ (τον ερμηνεύει πιστικά ο πρόωρα χαμένος Heath Ledger). Την εργασία, που οι δυο φτωχοί και μόνοι καουμπόηδες αναζητούν, θα τους τη δώσει ο Τζόε Αγκίρε, και φυσικά δεν είναι άλλη από το να οδηγήσουν, να φυλάξουν και να περιποιηθούν τα πρόβατά του στα βοσκοτόπια του βουνού Μπρόκμπακ, για ολόκληρο το καλοκαίρι. Εκεί λοιπόν, στο Μπρόκμπακ, στο ήσυχο, καθαρό, υπέροχο αλλά και έρημο τοπίο του βουνού (αλήθεια τι σπουδαία φωτογραφία των Καναδέζικων Άλπεων από τον μαέστρο Rdrigo Prieto) η πρώτη συμπάθεια των δυο αντρών θα γίνει κάποιο βράδυ σωματική επαφή. Θα ερωτευτούν, θα αγαπηθούν, θα ενωθούν αναπτύσσοντας σταδιακά μια δυνατή σχέση που θα τους σημαδέψει για όλη τους τη ζωή. Τούτο το μυστικό τους θα το εμπιστευτούν στο βουνό, που όπως προαναφέραμε μπορεί και ξέρει να φυλάει καλά τα μυστικά μας. Το καλοκαίρι όμως θα παρέλθει και το φθινόπωρο θα χωρίσει τους δυο εραστές για να έρθει ένας βαρύς και δυσβάσταχτος χειμώνας στη ζωή τους, αφού ακολουθώντας την πεπατημένη που η κοινωνία ορίζει, θα παντρευτούν και οι δύο αποκτώντας συζύγους και παιδιά. Ο Τζακ όμως, που ως χαρακτήρας είναι πιο τολμηρός κάποια στιγμή επικοινωνεί με τον Ένι που ανταποκρίνεται και έτσι όλα ξαναρχίζουν. Προσοχή όμως, γιατί τώρα ως παντρεμένοι πρέπει να δίνουν αναφορά εκτός από την κοινωνία και στις γυναίκες τους.

Έτσι, θα αρχίσει ένα οδυνηρό, προαιώνιο και αέναο ερωτικό πήγαιν’ έλα, με τους δυο ήρωές μας να σκηνοθετούν εξόδους για «ψάρεμα», μην τολμώντας να μαρτυρήσουν την αλήθεια σε μια άκρως ομοφοβική κοινωνία. Τούτη η μαρτυρική περίοδος θα κάνει τον Τζακ που θα λέγαμε ότι έχει λυτρωθεί κάνοντας τη σκληρή αλλά ρεαλιστική επιλογή να συμβιβαστεί με αυτό που είναι, να προτείνει στον Ένι να μετακομίσουν στο Μεξικό και εκεί να ζήσουν τον έρωτά τους, για να του απαντήσει ο Ένι το συγκλονιστικό: «πρόσεχε, γιατί αν με κάνεις να μάθω ποιος είμαι, θα σε σκοτώσω». Πως θα τελειώσουν όλα αυτά; Μα με τη δολοφονία του συνειδητοποιημένου Τζακ και τον δειλό Ένι σε ένα συγκινητικά φορτισμένο φινάλε να θρηνεί την απώλεια του εραστή του και τη ζωή που δεν μπόρεσε –ή δεν του επέτρεψαν, αν προτιμάτε- να ζήσει. Αν και ο T.S. Eliot² λέει ότι: «η συγκινησιακά φορτισμένη εικόνα μας δίνει γνώση που δεν είναι γνώση και βάθη που παραμένουν απροσμέτρητα», ο θρήνος του Ένι είναι καθολικός. Η υπόσχεσή του δεν είναι άλλη από αυτή του αγωνιζόμενου για τα δικαιώματά του ανθρώπου, γι’ αυτό και μας αφορά όλους. Για όποιον νομίζει ότι η ταινία υπερβάλει, του θυμίζουμε ότι μόλις το 1998, στην ίδια πολιτεία, το Γαουϊόμιγκ, δολοφονήθηκε ένας ανοιχτά ομοφυλόφιλος φοιτητής, ο Μάθιου Σέπαρντ, από συμφοιτητές του. Το έγκλημα ήταν τόσο αποτρόπαιο, που το πρόσωπό του ήταν παραμορφωμένο, σε σημείο να μην αναγνωρίζεται. Μιλάμε δηλαδή για πραγματικό και χρόνιο μένος εναντίων των ομοφυλόφιλων.

Η ίδια η συγγραφέας Άννι Πρου λέει για το διήγημά της: «Δεν είναι η ιστορία δύο γκέι καουμπόυδων, αλλά μια ιστορία για το μίσος προς τους ομοφυλόφιλους στην αμερικανική ύπαιθρο. H μοναδική δυνατή βάση για μια τέτοια ιστορία, ήταν βέβαια η αγάπη, κάτι που όλοι έχουμε ανάγκη να παίρνουμε και να δίνουμε, είτε στα παιδιά μας, είτε στους γονείς μας, είτε σ' έναν σύντροφο του ιδίου ή του άλλου φύλου».³

Ο καλλιτεχνικός θρίαμβος της ταινίας ήταν γεγονός. Αναφερόμαστε παρακάτω αναλυτικά τα βραβεία, τις διακρίσεις και τις υποψηφιότητες της ταινίας. Αυτό που πρέπει να τονίσουμε είναι ότι η επιτροπή δεν έδωσε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας στον Ανκ Λι αλλά το βραβείο σκηνοθεσίας. Ουσιαστικά είναι σα να του λένε: κύριε, έκανες μια σπουδαία ταινία, πάρε λοιπόν το βραβείο σκηνοθεσίας, μουσικής, σεναρίου, κλπ. αλλά όλα κι όλα, μας έσπασες το μύθο των γελαδάρηδων που εμείς με κόπο τόσα χρόνια συντηρούσαμε, μην θες και το βραβείο καλύτερης ταινίας! Τώρα βέβαια, πως γίνεται μια ταινία να έχει την καλύτερη σκηνοθεσία, μουσική, σενάριο, φωτογραφία, ερμηνείες κλπ. και να μην είναι η καλύτερη ταινία …

Θεωρούμε περιττό να αναφερθούμε αναλυτικά στο πως αντιμετώπισαν τούτη τη σπουδαία ταινία τα έντυπα της «ορθόδοξης» αριστεράς. Η ομοφοβία του συγκεκριμένου χώρου είναι δεδομένη χρόνια τώρα και είναι ειλικρινά κρίμα ένας χώρος που αυτοαποκαλείται «…της προόδου» να μην μπορεί να δει πέρα από τη μύτη του. Θέλετε και απτά στοιχεία; διαβάστε: «...η ταινία επιβραβεύει δυο ανεύθυνους ανθρώπους που κατέστρεψαν τη ζωή των συζύγων και των παιδιών τους»⁴ δε διστάζει δε να χαρακτηρίσει τους ομοφυλόφιλους «ανώμαλους» και «ανεύθυνους». Αλλά και αριστεροθρεμένοι κριτικοί όπως ο κ. Δ. Δανίκας,⁵ που έγραψε για ένα εξωφρενικό ευφάνταστο σενάριο δικής του έμπνευσης, ότι δηλαδή ήταν σχεδιασμένο να αναδειχτεί και να βραβευτεί το Brokeback Mountain για να παραγκωνιστούν από τα Όσκαρ όλες οι αριστερές ταινίες που έθιγαν κοινωνικά και ταξικά θέματα. Φαίνεται πως για τον κ. Δανίκα, η καταπίεση, οι διώξεις από καθεστώτα που έχει υμνήσει με την πένα του, οι επικρίσεις, οι διακρίσεις και γενικά η όλη αντιμετώπιση των ομοφυλόφιλων δεν είναι μέγιστο κοινωνικό θέμα άξιο να γίνει η προβληματική μιας ταινίας, πολύ δε περισσότερο η ταινία που τυγχάνει να είναι και σπουδαία, να βραβευτεί.

Ο Όσκαρ Ουάιλντ⁶ είχε πει ότι «όταν οι κριτικοί διαφωνούν, σημαίνει πως ο καλλιτέχνης συμφωνεί με τον εαυτό του». Πέρα λοιπόν από τον καλλιτεχνικό θρίαμβό της, τα βραβεία και τις οκτώ υποψηφιότητες για Όσκαρ (οι περισσότερες από κάθε άλλη ταινία για το 2006), η ταινία είχε και έναν άλλο θρίαμβο, αυτόν του να είναι χωρίς αμφιβολία, η πιο πολυσυζητημένη ταινία της χρονιάς, αφού τα κείμενα που γράφτηκαν στα διάφορα φόρουμ και έντυπα, οι κριτικές οι συζητήσεις και γενικά ο διάλογος που άναψε με αφορμή την προβληματική της, ήταν πραγματικά σπουδαίος. Και όταν μια ταινία καταφέρνει κάτι τέτοιο, όλα τ' άλλα, ακόμα και τούτο το λιλιπούτιο κέιμενό μας είναι περιττά.

Πηγές και σημειώσεις:

1. Άννι Πρου, Brokeback Mountain, μτφ. Άυγουστος Κορτώ, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2006

2. T.S. Eliot, Selected Essays

3. Άννι Πρου, από συνέντευξή της στην Ελ Παΐς

4. Ριζοσπάστης, 16/02/2006

5. Ταχυδρόμος 11/02/2006

6. Όσκαρ Γουάιλντ (Oscar Wilde), Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι, μτφ. Άρης Αλεξάνδρου, εκδόσεις, Γκοβόστης, Αθήνα 1990

Αλλά ας αφήσουμε τον ίδιο το σκηνοθέτη να μιλήσει:

Ο Άνγκ Λι με τους Jake Gyllenhaal και Heath Ledger στα γυρίσματα της ταινίας

Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΑΝΚ ΛΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ

Για μένα η ταινία είναι μια μοναδική οικουμενική ερωτική ιστορία.

Πάντα με ενδιέφεραν οι ιστορίες που δείχνουν ότι είναι τρομακτικές αλλά που παράλληλα έχουν και ευαισθησία. Μετά το Τίγρης και Δράκος/ Crouching Tiger, Hidden Dragon (2000) ο παραγωγός James Schamus μου πρότεινε να διαβάσω την ιστορία του Brokeback Mountain. Καθώς τη διάβαζα συγκινήθηκα και αυτή η αίσθηση της συγκίνησης υπήρχε μέσα μου για πολύν καιρό μετά.

Νομίζω ότι οι μεγάλοι έρωτες χρειάζονται μεγάλα εμπόδια. Ο έρωτας και η αγάπη είναι αφηρημένες ιδέες, μια ψευδαίσθηση. Πως το παρουσιάζεις αυτό; Νομίζω ότι τα εμπόδια, στις περισσότερες των περιπτώσεων, βοηθούν στο να κτιστεί μια ερωτική ιστορία. Νομίζω ότι ο συνδυασμός των δύο κεντρικών χαρακτήρων έχει πολύ ενδιαφέρον, επειδή και οι δύο είναι πολύ σκληροί, πολύ «macho», ενώ όμως η ερωτική ιστορία είναι όπως πάντα μαλακή. Αυτός ο παράξενος συνδυασμός είναι κάτι πρωτότυπο και με βοήθησε να διερευνήσω και να ψηλαφίσω τι στα αλήθεια είναι ο έρωτας.

Ο Ennis και ο Jack ζουν στην αμερικανική Δύση, έχουν μεγαλώσει με τις παραδοσιακές αξίες που τους θέλουν να είναι «macho». Αυτά που αισθάνονται είναι πρωτόγνωρα και πρέπει να τα φυλάξουν. Είναι συναισθήματα πολύτιμα, είναι κάτι που δεν μπορούν να εξωτερικεύσουν. Αυτό για μένα είναι εξαιρετικά δραματικό.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα της ταινίας, από τεχνική σκοπιά, ήταν ο χρόνος που περνά και αφήνει τα σημάδια του στους ήρωες: γιατί έχουμε μια μικρή επική ιστορία. Η ιστορία θέλει να είναι επική, ωστόσο αποτελείται από μικρές φέτες ζωής. Όλα συμβαίνουν πολύ γρήγορα, όμως ορισμένα σημεία στην ιστορία έπρεπε να γίνουν πιο δραματικά, καθώς η αφήγηση εκτείνεται σε περίοδο 20 χρόνων. Για το παρουσιάσεις αυτό, δηλαδή το χρόνο που περνά, ως σκηνοθέτης χρειάζεται να δώσεις προσοχή στη λεπτομέρεια. Έτσι κάθε φορά που οι θεατές βλέπουν τους δύο ήρωες, προσπαθούν να καταλάβουν τη διαφορά, τι λείπει από την τελευταία φορά που τους είδαμε πριν δυο-τρία χρόνια. Έτσι το γέμισμα του χρονικού χάσματος γίνεται με μικρά πράγματα, μικρές λεπτομέρειες στην υποκριτική των ηθοποιών, το πώς περπατούν, στις φωνές τους: από τεχνική σκοπιά αυτό νομίζω ήταν το δυσκολότερο στη σκηνοθεσίας της ταινίας. Ωστόσο νομίζω ότι η ανάμειξη του «macho» κινηματογραφικού είδους, του γουέστερν, της ζωής στην άγρια δύση με μια γκέι ερωτική ιστορία, είχε κάποιες δυσκολίες όσον αφορά τον τόνο της ταινίας. Και αυτό επίσης ήταν δύσκολο για ένα σκηνοθέτη.

Όλοι μας έχουμε μυστικά. Οι άνθρωποι είμαστε κοινωνικά όντα, πρέπει να συμβιώνουμε με τους άλλους και να εντασσόμαστε στα περιβάλλοντα. Ο Ennis και ο Jack ζουν μέσα στο ψέμα, αλλά δεν έχουν άλλες επιλογές. Δεν νομίζω ότι μπορούν να επιβιώσουν διαφορετικά, γιατί δεν έχουν επιλογή. Η Michelle Williams (υποδύεται το ρόλο της Alma) που αντιλαμβάνεται τα αισθήματα των δυο ανδρών ζει μια δραματική κατάσταση. Η ερμηνεία της είναι σπαρακτική.

Μου αρέσει να καταγράφω δραματικές καταστάσεις, μέσα από τις οποίες μπορεί να εξεταστεί η ανθρώπινη φύση, η πολυπλοκότητα των σχέσεων και πού στέκονται σε κάθε περίσταση. Για μένα αυτό είναι το χρυσωρυχείο της ιστορίας.

Ανκ Λι