«Mephisto» τοῦ Klaus Mann

 

Τὸ Μεφίστο τοῦ Κλάους Μὰν κυκλοφορεῖ σὲ νέα μετάφραση ἀπὸ τὶς Ἐκδόσεις Ἕρμα

Ὁ Κλάους Μὰν (Klaus Mann) ἔγραψε τὸ ἔργο Μεφίστο (Mephisto) τὸ 1936, τρία χρόνια δηλαδὴ μετὰ τὴν ἀνάλυψη τῆς ἐξουσίας ἀπὸ τὸν Χίτλερ καὶ τοὺς ναζί. Τὸ ἔργο ἐκδόθηκε γιὰ πρώτη φορὰ τὸν ἴδιο χρόνο ἀπὸ τὸν ἐκδοτικὸ οἴκο «Κβέριντο», στὸ Ἄμστερνταμ καὶ μάλιστα στὰ γερμανικά.

Ἀκολούθησαν μεταφράσεις του σὲ πολλὲς γλῶσσες, μέχρι σήμερα ἔντεκα συνολικά. Στὴ Γερμανία κυκλοφόρησε γιὰ πρώτη φορὰ τὸ 1956 ἀπὸ τὸν ἐκδοτικὸ οἴκο «Ἀνασυγκρότηση», στὸ Ἀνατολικό Βερολίνο. Ἀκολούθησαν δίκες ἀφοῦ ὁ Πέτερ Γκόρσκι, θετὸς γιὸς καὶ κληρονόμος τοῦ ἡθοποιοῦ Γκούσταβ Γκρύντγενς, -ποὺ ἀποτελεῖ καὶ τὸν μυθιστορηματικὸ ἥρωα τοῦ ἔργου- ὑπέβαλλε μήνυση καὶ ζητοῦσε τὴν ἀπαγόρευση τῆς κυκλοφορίας τοῦ ἔργου. Στὴ Δυτικὴ Γερμανία κυκλοφόρησε μόλις τὸ 1981 ἀπὸ τὸν ἐκδοτικὸ οἴκο «Rowohlt», χωρὶς νὰ λείψουν καὶ ἐκεῖ οἱ δικαστικοὶ ἀγῶνες ἐναντίον του. Περισσότερα γιὰ τὴ δικαστικὴ μάχη, γνωστὴ ὡς «Δίκη τοῦ Μεφίστο», ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν Κλάους Μὰν ὁ ἀναγνώστης μπορεῖ νὰ βεῖ στὸ ἀφιέρωμά μας στὸν συγγραφέα (κλὶκ ἐδῶ).

Τὸ μυθιστόρημα τοῦ Κλάους Μὰν Μεφίστο, κυκλοφόρησε στὴ χώρας τὸ 1982 ἀπὸ τὶς ἐκδόσεις Εὐρωεκδοτική, μὲ τίτλο: Μεφίστο - Μυθιστόρημα μιᾶς καριέρας, σὲ εἰσαγωγὴ καὶ μετάφραση τοῦ Α. Ἡλιόπουλου. Τριανταεπτὰ χρόνια μετὰ τὴν πρώτη κυκλοφορία του, τὸ ἐμβληματικὸ ἔργο τοῦ Κλάους Μὰν κυκλοφορεῖ καὶ πάλι στὴ γλώσσα μας ἀπὸ τὶς Ἐκδόσεις Ἕρμα, σὲ μετάφραση τῆς Σοφίας Αὐγερινοῦ.

Στὸ ὀπισθόφυλλο τῆς νέας ἔκδοσης διαβάζουμε:

Τὸ Μεφίστο τοῦ Κλάους Μάν, δημοσιευμένο τὸ 1936, ἐντάσσεται πλέον στὰ κλασικὰ ἔργα τῆς γερμανικῆς λογοτεχνίας τοῦ Μεσοπολέμου. Ἐμπνευσμένο ἀπὸ τὸν γνωστό μύθο τοῦ Φάουστ, τὸ Μεφίστο αποτελεῖ τὴν προκλητικὴ τοιχογραφία μιᾶς ἔντονης καὶ ταραχώδους ἐποχῆς, ποὺ ὁδήγησε τελικὰ στὴν ἐπικράτηση τοῦ ναζισμοῦ.

Ὁ Χέντρικ Χέφγκεν, ἕνας πολὺ ταλαντοῦχος καὶ φιλόδοξος ἠθοποιὸς τοῦ θεάτρου στὴ Γερμανία τῆς Δημοκρατίας τῆς Βαϊμάρης, ὑπέρμαχος τῆς ἐλευθερίας καὶ τῶν σοσιαλιστικῶν ἰδεῶν, ἔχει ἕναν καὶ μοναδικὸ στόχο: νὰ διαπρέψει στὰ μεγάλα θέατρα τῆς Γερμανίας, καὶ ἰδιαίτερα στὴ σκηνὴ τοῦ Βερολίνου. Ἡ ἄνοδος, ὅμως, τοῦ Χίτλερ στὴν ἐξουσία καὶ ἡ συνακόλουθη ροὴ τῶν γεγονότων θέτει σὲ δοκιμασία τὰ ὅρια καὶ τὶς ἀντοχές του. Ὁ Χέφγκεν ἀρχίζει σταδιακὰ νὰ ἀπαρνεῖται τὶς ἰδέες του καὶ τὰ ἀγαπημένα του πρόσωπα καὶ συνομολογεῖ μὲ τὸ Κακό. Ἡ ματαιοδοξία του ὑπερισχύει τῶν πάντων. Ὅμως, οἱ ἠθικές συνέπειες τῆς προδοσίας του τὸν κατατρύχουν, μετατρέποντας τὸ ὄνειρο σὲ ἕναν φρικτὸ ἐφιάλτη.

Ἡ σχέση τέχνης καὶ πολιτικῆς, ἐξουσίας καὶ ἠθικῆς, οἱ κοινωνικὲς καὶ ἱστορικὲς προϋποθέσεις ποὺ ἔκαναν δυνατὴ τὴν ἐπικράτηση τοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ καὶ τὸ δριμὺ «κατηγορῶ» ἐναντίον του εἶναι μερικὰ ἀπὸ τὰ θέματα μὲ τὰ ὁποῖα ἀναμετρᾶται ὁ Κλάους Μὰν στὸ Μεφίστο. Ἀρκετοὶ ἥρωες τοῦ ἔργου παραπέμπουν σὲ ὑπαρκτὰ πρόσωπα, γεγονὸς ποὺ δημιούργησε πολλὲς ἀντιδράσεις καὶ τὴν περίφημη «Δίκη τοῦ Μεφίστο», τὴ γνωστότερη λογοτεχνικὴ δίκη στὴ μεταπολεμικὴ Γερμανία.

«Πιστεύω εἰλικρινὰ ὅτι ὁ Κλάους Μὰν ἦταν ἀπὸ τοὺς πιὸ ταλαντούχους συγγραφεῖς τῆς γενιᾶς του, ἴσως καὶ ὁ καλύτερος ἀπ' ὅλους...»

Τόμας Μαν

---

Ἀφιέρωμα τοῦ blog στὸν Κλάους Μὰν: Κλὶκ ἐδῶ