Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΓΑΝΥΜΗΔΗ1
Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία,2 ο Τρώας ήταν γιος του Ερεχθύονα βασιλιά της Τρωάδας. Ο Ερεχθύονας άφησε το βασίλειό του στο γιο του, τον επώνυμο της χώρας. Ο Τρώας παντρεύτηκε την Καλλιρρόη κόρη του Σκαμάνδρου, από τον γάμο αυτό γεννήθηκαν μια κόρη, η Κλεοπάτρα και τρεις γιοι, ο Ίλος ο δεύτερος, ο Ασσάρακος, και ο Γανυμήδης3 ένα όμορφο παλληκάρι που είχε σαγηνεύσει θνητούς και αθάνατους. Ο Δίας λοιπόν, ο θεός των θεών και ανθρώπων που δεν έμενε ασυγκίνητος και μπροστά στα όμορφα αγόρια, βρίσκει τον Γανυμήδη να παίζει με το στεφάνη του, κερδίζει την εμπιστοσύνη του χαρίζοντάς του έναν κόκορα και ξαφνικά, τον αρπάζει κρυφά παίρνοντας τη μορφή αετού. Τον φέρνει και τον εγκαταστεί στο παλάτι του στον Όλυμπο, για να κερνάει κρασί τους αθάνατους στα συμπόσιά τους,4 αλλά και με ερωτικό σκοπό.5
Όταν ο Δίας άρπαξε το Γανυμήδη, ο Ερμής ανέλαβε την αποστολή να παρηγορήσει τον πατέρα του νεαρού, που πίστευε ότι έχουν κλέψει το γιο του οι Ανεμικές, προσφέροντάς του άλογα θεϊκά, που δεν είχαν ταίρι τους πάνω στη γη, μαζί με τη διαβεβαίωση ότι ο γιος του έχει γίνει αθάνατος. Πεθαίνοντας ο Τρώας άφησε τα άλογα αυτά στον άλλο γιο του τον Λαομέδοντα. Τα άλογα υποσχέθηκε αργότερα ο Λαομέδων στον Ηρακλή για να σκοτώσει το κήτος που σταλμένο από τον Ποσειδώνα είχε ρημάξει την Τροία αφού ο Λαομέδων είχε αρνηθεί να πληρώσει στο θεό και στον Απόλλωνα τη συμφωνημένη αμοιβή για το χτίσιμο των τειχών της Τροίας. Ακολουθώντας τον χρησμό ο Λαομέδων είχε δέσει την κόρη του στην ακτή ως εξιλαστήριο θύμα. Ο Ηρακλής σκότωσε το κήτος και ελευθέρωσε την κόρη, ο Λαομέδων όμως αρνήθηκε να δώσει τα άλογα του Τρώα και φυλάκισε τον απεσταλμένο του Ηρακλή, Ίφικλο. Ο Πρίαμος νεότερος γιος του Λαομέδοντα και μετέπειτα βασιλιάς της Τροίας απελευθέρωσε τους κρατούμενους με την βοήθεια της αδελφής του Ησιόνης. Το περιστατικό συνήθως εμπλέκεται στο ταξίδι των αργοναυτών προς την Κολχίδα, σύμφωνα όμως με άλλη εκδοχή, ήταν ειδική εκστρατεία του Ηρακλή, με νέα πλοία και συντρόφους, μετά την επιστροφή του από την Κολχίδα.
Μια άλλη παραλλαγή6 λέει, ότι για χάρη του Δία, ο Ήφαιστος φιλοτέχνησε το χρυσό κλήμα, ένα ολόχρυσο φυτό με ολόχρυσα φύλλα και ολόχρυσα τσαμπιά, που ο Δίας σαν πήρε κοντά του τον Γανυμήδη, το έστειλε στον πικραμένο πατέρα του νεαρού, για να του δείξει την εύνοιά του. Ο Ευριπίδης7 μιλάει για τον Φρύγα Γανυμήδη.
Επίσης ο Τάνταλος, γιος του Δία και της Πλουτώς κόρης του Κρόνου που ήταν βασιλιάς της επικράτειας που απλωνόταν από τη Φρυγία ως την Τρωάδα παρουσιάζεται ως εραστής του Γανυμήδη· γεγονός που προκάλεσε πόλεμο ανάμεσα στον Τάνταλο και τον αδελφό του Γανυμήδη Ίλο, με αποτέλεσμα ο Τάνταλος να νικηθεί και να εξοριστεί.8
Ο Κορνήλιος Καστοριάδης9 τονίζει ότι: «θα μπορούσε να πει κανείς ότι υπάρχουν πολλές και ωραίες μυθολογίες, μία όμως είναι αληθινή: η αρχαία ελληνική. Αληθινή με την έννοια ότι όλοι οι μύθοι της έχουν ένα σημασιακό υπόβαθρο, μέσα στο οποίο κατοπτρίζεται η ίδια μας η ζωή και κάθε ανθρώπινη ζωή».
Οι περισσότεροι μελετητές δυστυχώς στα σχόλια και τις αναλύσεις τους υποτιμούν τον μύθο αναφέροντάς τον γενικά, τονίζοντας μάλιστα πως υπάρχει η υπόνοια η σημασία του μύθου να μην είναι ερωτική, γιατί λέει, ο Γανυμήδης είναι μια μορφή που αντιστοιχεί στην Ήβη, βγάζοντας έτσι αυθαίρετα συμπεράσματα. Οι αιτίες όλων αυτών βέβαια δεν μπορεί παρά να αναζητηθούν στην ομοφοβία (κρυφή ή φανερή) των μελετητών και γενικότερα στην τάση που υπάρχει να υποτιμούνται ομοφυλοφιλικοί μύθοι και ιστορίες προς αποφυγή προτύπων. Εδώ ενοχλούνται με ένα απλό φιλί μεταξύ δυο αντρών στην τηλεόραση, θα επιτρέψουν ανάλυση μύθων, η σημασία των οποίων τεκμηριώνει την προαιώνια ύπαρξη της ομοφυλοφιλίας, και μάλιστα την θετική στάση θεού απέναντι στην προτίμηση αυτή;
Μην ξεχνάμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες ούτε κληρονόμησαν, ούτε ανέπτυξαν την πίστη, ότι μια θεία δύναμη έχει αποκαλύψει στην ανθρωπότητα έναν κώδικα νόμων για τη ρύθμιση της σεξουαλικής συμπεριφοράς. Δε διέθεταν θρησκευτικούς θεσμούς με την εξουσία να επιβάλλουν σεξουαλικές απαγορεύσεις. Η λέξη αμαρτία μας ήρθε πολύ αργότερα και σαν “χάνοι” την υιοθετήσαμε. Πολύ απλά οι αρχαίοι Έλληνες γνωρίζοντας την πολυμορφία των ερωτικών επιθυμιών, φρόντισαν και οι θεοί τους να είναι αντίγραφα, κατ΄εικόνα και ομοίωσή των ίδιων των εαυτών τους.
Όπως ήταν φυσικό ο μύθος του Γανυμήδη απασχόλησε τις εικαστικές τέχνες εμπνέοντας καλλιτέχνες, δίνοντας σπουδαία έργα στην ιστορία της παγκόσμιας τέχνης, μια επιλογή των οποίων παρουσιά.
Σημειώσεις
1. Του Γανυμήδη το όνομα είναι ελληνικό και παράγεται από το ρήμα (= χαίρομαι, αγάλλομαι) και αναφέρεται στη χαριτωμένη νιότη του.
2. Ελληνική Μυθολογία τομ. 2,3, υπό την γενική εποπτεία Ι.Θ. Κακριδή, Εκδοτική Αθηνών
3. Μια δεύτερη παραλλαγή στην Μικρή Ιλιάδα (EGF σ. 41, απόσ. 6) τον θέλει γιο του Λαομέδοντα, που βασίλεψε στην Τροία δύο γενιές αργότερα.
4. Ομήρου «Ιλιάδα», «Ομηρικός Ύμνος στην Αφροδίτη»
5. Ίβυκος, Πίνδαρος κ.α.
6. Μικρή Ιλιάδα EGF σ. 41, απόσ. 6
7. Ιφιγένεια εν Αυλίδι 1053
8. Τσέτζης, σχόλια στον Λυκόφρονα 335 κ.α.
9. Κορνήλιος Καστοριάδης «Η αρχαία ελληνική δημοκρατία και η σημασία της για μας σήμερα», εκδόσεις Ύψιλον 1999
© κειμένου: www.gayekfansi.blogspot.com - με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος.
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ (ANCIENT GREECE)
Γανυμήδης. Αττική ερυθρόμορφη κύλικα, 515-510 π.Χ. Μουσείο Λούβρου
Ο Ζευς κυνηγάει τον Γανυμήδη. Ερυθρόμορφος κάνθαρος του ζωγράφου του Βρύγου, 490- π.Χ. Μuseum of Fine Arts, Βοστόνη
Ο Ζευς αρπάζει τον Γανυμήδη. Ψηφιδωτό, Πάφος 
Ο Ζευς αρπάζει τον Γανυμήδη. Ψηφιδωτό, Πάφος 
Σύμπλεγμα Διός Γανυμήδου, ακρωτήριο ναού της Ολυμπίας, 480-470 π.X. (λεπτομέρεια) Μουσείο Ολυμπίας
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ (PAINTING)
Ο Προμηθέας κλέβει τη φωτιά, Christian Griepenker
Η αρπαγή του Γανυμήδη. Peruzzi, Baldassare (1481-1536) τοιχογραφία
Η αρπαγή του Γανυμήδη, 1570-90. Mazza, Damiano. Λάδι σε καμβά, 177x186.6εκ. National Gallery Λονδίνο
Γανυμήδης, 1787. James Irvine (1735-1819)
Η αρπαγή του Γανυμήδη. Μιχαήλ Άγγελος (Michelangelo) (1475–1564) μολύβι σε χαρτί
Η αρπαγή του Γανυμήδη, 1475. Clovio Giulio (1498-1578), μαύρη κιμωλία 22x25εκ. Μουσείο Λούβρο, Παρίσι
et+aquarelle+-+38,9+x+28,9+cmWashington,+National+Gallery.jpg)
Η αρπαγή του Γανυμήδη, 1545. Niccolò dell’Abate (1512-1571) 38,9x28,9 εκ. Washington, National Gallery
Η αρπαγή του Γανυμήδη, 1892. F. Kirchbach
++Ganym%C3%A8de+buvait+donc+de+la+bi%C3%A8re.jpg)
Διαφήμιση της μπίρας Budweiser, 1906 (Ganymède buvait donc de la bière)
Η αρπαγή του Γανυμήδη, 1892. F. Kirchbach
Δίας και Γανυμήδης, Peter Paul Rubens 1786-1808
Γανυμήδης, μολύβι σε χαρτί (;)
Στέφαν Μαλαρμέ (Stephane Mallarmé) Les Dieux Antiques, nouvelle mythologie illustrée. Paris, 1880.
Η αρπαγή του Γανυμήδη. Peter Paul Rubens 1786-1808
Δίας και Γανυμήδης (;)
Η αρπαγή του Γανυμήδη, 1937, Γιάννης Μόραλης (1916-2009), Συλλογή Α.Σ.Κ.Τ.
Η αρπαγή του Γανυμήδη, 1937, Γιάννης Μόραλης (1916-2009), Συλλογή Α.Σ.Κ.Τ.
Ο Δίας αρπάζει τον Γανυμήδη, 1635. Rembrandt (1606-1669)
Η αρπαγή του Γανυμήδη. Le Correge (1489-1534)
Γανυμήδης, 1874. Gabriel Ferrier 107x71 εκ.
Η αρπαγή του Γανυμήδη, 1646. Eustache Le Sueur
ΓΛΥΠΤΙΚΗ (SCULPTURE)
(;) 
Γανυμήδης και αετός. Santa Cruz de Tenerife
Γανυμήδης. Bertel Thorvaldsen (1817-1829) Minneapolis Institute of Arts
Γανυμήδης και αετός, 1376. Maker Unknown Museo Chiaramonti, Ρώμη
Γανυμήδης και ο αετός (;)
Σύμπλεγμα Διός Γανυμήδου, ακρωτήριο ναού της Ολυμπίας, 480-470 π.X. Μουσείο Ολυμπίας 
Γανυμήδης και ο αετός. Pierre Julien (1731-1804)
Γανυμήδης και ο αετός. Ανώνυμος, 1540 - 1560
Γανυμήδης και ο αετός. (;)
Γανυμήδης, 1550. Benvenuto Cellini, Museo Nazionale del Bargello, Φλωρεντία
Γανυμήδης (;)
Ο αετός αρπάζει το Γανυμήδη, Μαρμάρινο τραπεζοφόρο, 2ου αι. μ.Χ. Αρχαιολ. Μουσείο Βέροιας
Ο αετός αρπάζει το Γανυμήδη, Μαρμάρινο τραπεζοφόρο, 2ου αι. μ.Χ. Αρχαιολ. Μουσείο Βέροιας
Γανυμήδης (;)
Γανυμήδης (;)
ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΤΕΧΝΗ (MODERN ART)
Η απαγωγή του Γανυμήδη. kali33
Η απαγωγή του Γανυμήδη. (;)
Η απαγωγή του Γανυμήδη. (Philip Gladstone)
Γανυμήδης, 2003. Durand
Γανυμήδη και ο αετός (;)
Ο Μύθος του Γανυμήδη από τους Pierre & Gilles
Ο Μύθος του Γανυμήδη από τους Pierre & Gilles
Ο Μύθος του Γανυμήδη από τους Pierre & Gilles
Γανυμήδης και ο αετός. John Woodrow Kelley. Λάδι σε καμβά 52x68 εκ.
Γανυμήδη και ο αετός (;)
Γανυμήδης και αετός. Catherine H. Miller
Καληνύχτα Γανυμήδη. Mischievous Martian
Καληνύχτα Γανυμήδη. Mischievous Martian (λεπτομέρεια)
© φωτογραφιών: στους φωτογράφους, στους καλλιτέχνες, στα μουσεία, τις συλλογές και τα site απ' όπου προέρχονται τα έργα.
.jpg)
!["From the Edge of the City" [Apo tin akri tis polis] by Constantine Giannaris](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWD4FnAhUJXuT14hsaOPZ-p6mCT7t_PMn5B6tZDH3Hnh97YOLxBBC8zb4DsL9lFu9gJwipYAr6sg5JhNgssEWCg233xYznuVyFg785b47x6Yo2rgoBZdXFMM5_HkVyt9JANSSfumdoUY0/s220/Apo-tin-akri-tis+polis%2528from-the-edge-of-the-city%2529Poster10.jpg)
