About Onanism

Σχέδιο του Laurrent Parienty

Ο ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΑΥΝΑΝΙΣΜΟΥ

 

Αντί προλόγου

Ο αυνανισμός, μπορεί να αποτελεί τη συχνότερη έκφανση της σεξουαλικότητας των ανθρώπων, παρέμεινε για χρόνια όμως ένα βαθύτατα ριζωμένο ταμπού της δυτικής σεξουαλικής ηθικής. Όχι πως στην ανατολή τα πράγματα ήταν καλύτερα, απλά η δυτική κοινωνία μας απασχολεί πάντοτε περισσότερο. Ή κοινωνία ποτέ δεν έπαψε ακόμα και σήμερα να διαποτίζει τα ήθη, το μυαλό και κατ’ επέκταση τη λαϊκή συνείδηση δημιουργώντας στους άντρες κυρίως, αλλά και στις γυναίκες, την ενοχή, καταγράφοντας την πράξη του αυνανισμού ως κακό και μάλιστα κορυφαίο, από το οποίο απορρέουν πολλά και σοβαρά προβλήματα υγείας. Ο αυνανισμός λοιπόν, η αποκαλούμενη κοινώς μαλακία, θα βρει στο διάβα των αιώνων λεγεώνες από αφελής –ημιμαθείς θα λέγαμε- διώκτες, που αυτόκλητοι σταυροφόροι προσπάθησαν να σπείρουν τον φόβο και μάλιστα έναν φόβο που δεν συνδέονταν απλά και μόνο με το άτομο αλλά τον παγκοσμιοποίησαν μιλώντας για κίνδυνο ολοσχερούς καταστροφής της ανθρωπότητας. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.

Πρώτος ο Ιπποκράτης μιλάει για το σπέρμα: «Το σπέρμα του ανδρός προέρχεται από τα υγρά του σώματός του και αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι τους». Θα περάσουν βέβαια πολλοί αιώνες μέχρι να έχουμε μια τεκμηριωμένη και ολοκληρωμένη εικόνα της σύστασης, λειτουργίας και παραγωγής του σπέρματος. Θα χρειαστεί να προηγηθεί η ανακάλυψη του μικροσκοπίου από τον Ολλανδό Janesen το 1604, και να περάσουν εβδομήντα χρόνια ώσπου ο Hartsoeker να τολμήσει να εξετάσει τούτο το υγρό στο μικροσκόπιο. Και ω! του θαύματος μέσα σε αυτό θα δει εκατομμύρια χιλιάδες ζωντανά σωματίδια να κινούνται. Αντί όμως η ανακάλυψη αυτή να φέρει την ανθρωπότητα μπροστά σε μια καινούργια μέρα την έφερε μπροστά σε μια καινούργια νύχτα, αφού, το αρσενικό φύλο θεωρήθηκε ο κυρίως υπεύθυνος για την αναπαραγωγή και προορισμένο να φέρνει καινούργια ζωή πάνω στη γη. Βέβαια την ίδια περίοδο ο μέγας Ολλανδός ανατόμος Régnier de Graaf ανακάλυψε το ωάριο, αλλά ποιος έδινε σημασία σε αυτό; Όλοι πίστεψαν ότι η ζωή εμπεριέχεται στο σπέρμα του ανδρός, που μοναδικός του προορισμός είναι να φέρνει τη νέα ζωή πάνω στη γη, η σπατάλη του και χρήση του για οτιδήποτε άλλο ήταν, ούτε λίγο ούτε πολύ, έγκλημα. Ήταν η μεγάλη ευκαιρία για την Εκκλησία που πάντα καταδίκαζε τις επιθυμίες της σάρκας, λες κι ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος από αυτήν, η ιερά εξέταση άλλωστε και οι πρακτικές που χρησιμοποιούσε δεν ήταν καθόλου μακρινό παρελθόν. Το πρόβλημα όμως τώρα ήταν ότι και η επιστήμη συνεπικουρεί αυτή την άποψη, αφού ένας αυνανισμός είναι η απώλεια μιας ζωής… και μάλιστα ζωής απτής που φαίνεται στο μικροσκόπιο… 

 

 

Από την μεριά της εκκλησίας

Αλλά ας δούμε όμως τα πράγματα από την πλευρά της εκκλησίας. Σύμφωνα λοιπόν με τη Γένεση (ΧΧΧVIII), ο Αυνάν ήταν ο δεύτερος γιος του Ιούδα. Ο Ιούδας ήταν ένα από τους ιδρυτές των φυλών του Ισραήλ. Γενάρχης λοιπόν ο Ιούδας και φυσικά αρχηγός της οικογένειάς του και σύμφωνα με τη συνήθεια επιλέγει τις γυναίκες των γιων του λες και πρόκειται για τον ίδιο. Για τον πρωτότοκο γιο του, τον Ηρ, θα διαλέξει την Ταμάρ. Ο Ηρ όμως δεν ήταν αρεστός στον Ιεχωβά –δεν γνωρίζουμε το γιατί- γι’ αυτό και οδηγήθηκε στο θάνατο. Έτσι ο Ιούδας είπε στο Αυνάν να πάει στη γυναίκα του αδελφού του και ως κουνιάδος να εκπληρώσει το χρέος του απέναντί της. Να χαρίσει δηλαδή ένα παιδί στο νεκρό αδελφό του. Γνωρίζοντας όμως ότι το παιδί που θα γεννιόταν δεν θα ήταν δικό του, ο Αυνάν κάθε φορά που συνουσιαζόταν με την Ταμάρ, την ξεγελούσε και έριχνε το σπέρμα του στη γη. Η πράξη όμως αυτή όπως καταλαβαίνει κανείς δεν ήταν αρεστή στον Ιεχωβά γι’ αυτό οδηγήθηκε και αυτός στον θάνατο. Το κείμενο της Γένεσης επιδέχεται πολλών ερμηνειών. Αν πρέπει να κρατήσουμε κάτι, αυτό είναι ότι ο Αυνάν αναγκάστηκε και εφεύρε την αντισύλληψη, ή έναν από τους τρόπους αντισύλληψης -αυτόν της διακεκομμένης συνουσίας- που για χρόνια μπερδεύονταν με τον αυνανισμό. Μια άλλη ερμηνεία βέβαια είναι ότι η πράξη του Αυνάν μπορεί να εκληφθεί και σαν πράξη αντίστασης-επανάστασης απέναντι σε πατέρα και Θεό. Για τη χριστιανική ηθική βέβαια, ο Αυνάν σκορπώντας το σπέρμα του σκότωσε τα μελλοντικά τέκνα του και γι’ αυτό οδηγήθηκε στο θάνατο. Για την Εκκλησία και κατ’ επέκταση τους χριστιανούς, σεξουαλική πράξη δικαιολογείται και πρέπει να γίνεται μόνο με σκοπό την τεκνοποίηση. Κάθε απομάκρυνση του σπέρματος και αποφυγή σύλληψης θεωρείται κατακριτέα και κολάσιμη πράξη. Έτσι η Εκκλησία επιμένοντας σε έναν αναχρονιστικό, αγκυλωτικό και ξεπερασμένο τρόπο σκέψης, αποκηρύσσει κάθε μορφή αντισύλληψης.  

 

 

Αντιμετώπιση ανά τους αιώνες

Ο όρος αυνανισμός όπως και ο όρος αυτοερωτισμός, δεν αναφέρονται σε κανένα λεξικό στην Ευρώπη παρά μόλις το 1835, στο Λεξικό της Ακαδημίας. Οφείλουμε να αναφέρουμε εδώ ότι τον όρο αυτοερωτισμό, τον εισήγαγε και διεκδικεί πλήρως την πατρότητά του, ο Άγγλος γιατρός και θεμελιωτής της ψυχολογίας της σεξουαλικότητας Havelock Ellis. Τον 18ο αιώνα λοιπόν και συγκεκριμένα το 1758, εκδόθηκε μια πραγματεία με τον πομπώδη τίτλο De’ l’ onanisme ou Des maladies produites par la masturbation (Περί του αυνανισμού ή Περί των ασθενειών που προκαλούνται από τον αυνανισμό). Συγγραφέας ο Τισό, (Samuel Tissot, 1728-1797), ο οποίος βέβαια είχε ξανασχοληθεί και παλαιότερα με το θέμα στο σύγγραμμά του -τού 1758- με τίτλο Testamen de morbis ex manustupratione (Δοκίμιο περί των ασθενειών που προκαλούνται από τον αυνανισμό). Σήμερα βέβαια μόνο ως ανέκδοτο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα λεγόμενα αυτών των μελετών. Όπως μπορεί να φανταστεί κανείς, ο Τισό ήταν ένας άνθρωπος που προέρχεται από ένα βαθιά θρησκευόμενο περιβάλλον εκδίδει δε αρκετά εκλαϊκευμένα συγγράμματα με σκοπό να φέρει τον κόσμο στα μέτρα του, πιστεύοντας πως προσφέρει τεράστιο και θεάρεστο έργο στην κοινωνία. Παρ' όλη την επιτυχία των συγγραμμάτων και την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος, το όνομά του θα φτάσει ως τις μέρες μας χάρη στο κυνήγι του για τον αυνανισμό και τα σχετικά συγγράμματά του, αν και προσωπικότητες όπως ο Βολταίρος και ο Ρουσσώ θα του απευθύνουν επαινετικές επιστολές. Αλλά η συμπαράσταση αυτή πρέπει να ιδωθεί κάτω από το πρίσμα εκείνης της εποχής, των ηθών και συνήθειών της. Φυσικά θα ακολουθήσουν και κείμενα άλλων, που μιλάνε ανοιχτά για φόνο της ανθρωπότητας, όπως χαρακτηρίζουν τον αυνανισμό. Περιγραφές δε, συμπτωμάτων ασθενών που υποτίθεται πως έχουν φτάσει στο τέλος της ζωής του από τη φοβερή συνήθειας του αυνανισμού, θα μπορούσαν να αποτελέσουν ακόμα και σήμερα τη βάση για σενάρια ταινιών ιατρικής φαντασίας.

Ο αυνανισμός ως σπερματική απώλεια, θα χαρακτηριστεί ταραχοποιός της φυσικής και ηθικής ισορροπίας της κοινωνίας· ότι υπονομεύει, χαλαρώνει και διαρρηγνύει τους συζυγικούς δεσμούς και κατ’ επέκταση το θεσμό της οικογένειας, ότι ούτε λίγο ούτε πολύ είναι το τέλος του κόσμου. Πραγματικά, το τι διαβάζει κανείς στα συγγράμματα διαφόρων «φωτισμένων μυαλών» της εποχής εκείνης δεν έχει τελειωμό. Πάνω από όλα όμως αυτό που τονίζεται υπερβολικά από όλους είναι η υγεία και οι παθήσεις που «προκαλεί», σπέρνοντας το φόβο, γιατί γνωρίζουν ότι μόνο μέσω του φόβου μπορούν να χαλιναγωγήσουν τον κόσμο.

Υπάρχει θεραπεία; Μα φυσικά ισχυρίζονται. Εδώ να δει κανείς τι προτείνουν: από τοποθέτηση βδελλών πάνω στα γεννητικά όργανα για να αποφευχθεί ο ερεθισμός, κρύα μπάνια, αποφυγή εφαρμοστών παντελονιών, αποφυγή μαλακών στρωμάτων για ύπνο, μέχρι χρήση ειδικών επιδέσμων και μεταλλικών καλυμμάτων που δεν επέτρεπαν στον νέο να αγγίξει τα όργανά του, επέτρεπαν όμως την ούρηση. Ο ίδιος ο Τισό μάλιστα δεν διστάζει να δώσει την μόνη σωστή θεραπεία που κατά την γνώμη του δεν είναι άλλη από την άγρυπνη επιτήρηση του νέου –να μην μένει ούτε δευτερόλεπτο μόνος μέρα και νύχτα- λέει χαρακτηριστικά. Αναφέρουμε αυτά για να μην επεκταθούμε σε πιο μακάβρια που προέβλεπαν θεραπείες με ηλεκτρισμό και χειρουργικές επεμβάσεις, ευνουχισμούς, κλειτοριδεκτομές, ακόμα και καυτηριασμό των γεννητικών οργάνων με καυτό σίδερο.

Και ερχόμαστε σε μια νεότερη εποχή εκεί που πλέον ονόματα όπως αυτά των Krafft Ebing, Havelock Ellis και Sigmund Freud αρχίσουν να αρθρώνουν ένα δικό τους λόγο· ένα λόγο καθαρά επιστημονικό, κάτω από παρατήρηση και έρευνα. Μιλούν για τη σεξουαλική πράξη δίχως ενοχές, αν και το στίγμα των απαγορεύσεων των αιώνων που έχουν προηγηθεί είναι ευδιάκριτο. 

 

   
Σχέδιο του Jean Cocteau

Αυνανισμός και λογοτεχνία

Συγγραφείς του 20ου αλλά και προηγούμενων αιώνων θα αναφερθούν στον αυνανισμό είτε με μισόλογα όπως οι Αντρέ Ζιντ, Μαρσέλ Προυστ, Ζυλιέν Γκριν, είτε πιο ξεκάθαρα όπως ο Απολιναίρ, ο Μαρκήσιος ντε Σαντ, ο Ζαν Ζενέ και ο Τζέιμς Τζόυς. Αλλά και άλλοι όπως οι Μπωντλαίρ, Γκωτιέ, Μωπασσάν που ως επαναστατημένοι άνθρωποι βροντοφωνάζουν την ελευθερία τους, τολμούν όχι μόνο να παραδεχτούν ότι επιδίδονται στον αυνανισμό, αλλά ενίοτε το κάνουν και με τη βοήθεια γυναικών. Αργότερα και αμερικανοί συγγραφείς όπως ο Τσαρλς Μπουκόφσκι ο Φίλιπ Ροθ, ο Χένρυ Μίλλερ θα αναφερθούν σε έργα τους στον αυνανισμό οι δυο πρώτοι μάλιστα επιλέγοντας την αργκό σαν τρόπο και εργαλείο επικοινωνίας. Αλλά και συγγραφείς όπως ο Μαρκ Τουραίν που δεν διστάζει να εκφωνήσει στο Παρίσι το 1879 τη διάλεξη Σκέψεις για την επιστήμη του αυνανισμού, για να την κρατήσει στο αρχείο του, και 33 χρόνια μετά το θάνατό του να ανακαλυφθεί για να κυκλοφορήσει σε μόλις 50 αντίτυπα. Αλλά και άλλοι συγγραφείς όπως η Emmanuelle Arsan, o Pierre Louÿs, o Maurice Sachs, o Μισέλ Τουρνιέ, ο Σαρτρ θα εκφράσουν μέσα από τα κείμενά τους πτυχές της ικανοποίησης κατά μόνας. Ως αναφορά στην Ελλάδα τους λογοτέχνες μας ελάχιστα έχει απασχολήσει το θέμα. Δεν μπορούμε όμως να μην αναφερθούμε στον Ανδρέα Εμπειρίκο και στο σπουδαίο έργο του Ο Μέγας Ανατολικός και να παραθέσουμε ένα μικρό απόσπασμα από τούτο το κορυφαίο έργο νεοελληνικής λογοτεχνίας μας:

«Μετ' ὀλίγα λεπτὰ, εἰς τὸν θάλαμο τῶν Νέγρων, ἐλάμβανε χῶραν τριπλοῦς αὐνανισμός. Ἔχοντες στρώσει ἕνα προσόψιον ἐπὶ μιᾶς τραπέζης καὶ ἱστάμενοι πέριξ αὐτῆς, μὲ τὰς ὀγκώδεις καὶ ἰσχυρὰς ψωλὰς των ἀκαλύπτους καὶ ἀσπερούσας εἰς τὰς άδρὰς των χεῖρας, μὲ τοὺς μεγάλους ὄρχεις των ὡσαύτως ἐκτεθειμένους, μὲ τοὺς ὀφθαλμούς των προσηλωμένους, ἐν ἀναμονῆ τῆς συγκλονιστικῆς λευκῆς έκρήξεως, εἰς τοὺς σφύζοντας χονδροὺς καυλοὺς ὁ ἔνας τοῦ ἄλλου, οἱ τρεῖς Νέγροι ἐμαλακίζοντο περιπαθῶς καὶ ἀλληλεγύως, ἀλληλοενθαρρυνόμενοι καὶ ἐπικαλούμενοι, ἐν μέσω βαθέων στεναγμῶν καὶ ἀναφωνήσεων ἡδονῆς, τὰ μάτια, τὸ στόμα, τὰ στήθη, τὸν κῶλον καὶ πρὸ πάντων καὶ περισσότερον παντὸς ἄλλου, το τρυφερόν μουνὶ τῆς ἀνεψιᾶς τοῦ βιολιστοῦ.

Αἴφης ἠκούσθησαν τρεῖς ἄγριαι κραυγαὶ λαγνείας, ὠσὰν φωναὶ θηρίων ἐν λόχμες βατευόντων, καὶ ἀπὸ τὰς μέχρι διαρρήξεως σπαργώσας τεραστίας μαύρας ψωλάς ἐξετοξεύθει ταυτοχρόνως, εἰς πολλὰς ὁρμητικὰς ριπὰς θερμὰς καὶ ἐπαλλήλους, πάλλευκον, πλούσιον καὶ πυκνόν, τὸ σπέρμα τῶν τριῶν άνδρῶν».

Σαν επίλογος

Το κυνήγι της ανάγκης του αυνανισμού είχε ολέθρια αποτελέσματα, γιατί για μεγάλο χρονικό διάστημα εκμηδένισε το στοιχείο εκείνο που θεμελιώνει την ανθρώπινη ψυχή και την διαχωρίζει από εκείνη του κτήνους, δηλαδή τον ερωτισμό. Παρ’ όλ’ αυτά όμως ο αυνανισμός παραμένει μια διαδεδομένη σεξουαλική πρακτική, συχνά με την βοήθεια κάποιου άλλου προσώπου που επικαλούμενο έρχεται στο νου και πλάθεται από τη φαντασία, αλλά μπορεί και να είναι –μερικές φορές- παρόν. Για πολλούς –για να μην πούμε για όλους- ο αυνανισμός αποτελεί την πρώτη σεξουαλική εμπειρία· είναι δε η λύτρωση από ένα αίσθημα που σε πλημμυρίζει πνίγοντάς σε, ζητώντας επίμονα ικανοποίηση.

Ο αυνανισμός πλέον στης μέρες μας έχει θα λέγαμε νομιμοποιηθεί. Το μόνο κακό είναι ότι οι άνθρωποι δεν μιλάνε γι’ αυτόν, και το χειρότερο, τον θεωρούν υποτιμητικό και υποκατάστατο, ενώ είναι μια υγιέστατη, φυσιολογική πράξη. Μπορεί να είναι βέβαια, τις περισσότερες φορές, μια μοναχική πράξη. Αυτό που πρέπει να γίνει απολύτως κατανοητό είναι ότι ο αυνανισμός δεν συνιστά πράξη ούτε μιαρή, ούτε ατιμωτική, ούτε διαστροφική και φυσικά δεν συνδέεται μόνο με την περίοδο της εφηβείας ή της αγαμίας. Είναι ένα αναγκαίο στάδιο της πορείας προς την ωρίμαση, μια αρχέγονη θεμελιακή εμπειρία, είναι μια εγγύηση υγείας αλλά και αυτονομίας του ανθρώπου. Οι γιατροί εξάλλου τονίζουν ότι δεν έχει ποτέ αποδειχθεί η παραμικρή σχέση μεταξύ αυνανισμού και οποιαδήποτε νόσου. Αντίθετα το απειροελάχιστο ποσοστό των ανθρώπων που δεν δοκίμασαν ποτέ τον αυνανισμό πάσχουν από αναστολές και απωθήσεις. Ο αυνανισμός συνεισφέρει στην προσωπική ευδαιμονία, συνιστά μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις και θεραπευτικό εργαλείο. Στις μέρες μας θέλουμε να πιστεύουμε πως έχουμε πια αντιληφθεί την αξία αυτής της πράξης, που δεν είναι τίποτα άλλο από μια ερωτική κίνηση· μια ερωτική κίνηση η οποία προσφέρει ευχαρίστηση και αφυπνίζει τον ερωτισμό.

Πηγές και σημειώσεις:

---

Για την σύνταξη του κειμένου αντλήθηκαν στοιχεία από τα παρακάτω βιβλία;

Phillippe Brenot, Εγκώμιο στον αυνανισμό, μτφρ. Ρούλα Τσιτούρη, εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα 2010.

Μαρκ Τουαίν, Σκέψεις για την επιστήμη του αυνανισμού, μτφρ. Στάθης Σκλαβουνάκος, εκδόσεις Περίπλους, Αθήνα 1998.

Το απόσπασμα του Μεγάλου Ανατολικού του Ανδρέα Εμπειρίκου, είναι από το πρώτο μέρος του τόμου Α, εκδόσεις Άγρα.

© κειμένου: gayekfansi.blogspot - με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος.

Patrice Chéreau (1944-2013), a tribute

Πατρίς Σερό (1944-2013), αφιέρωμα στον κορυφαίο δημιουργό

Προλεγόμενα

Είναι από τις σπάνιες φορές που ακόμα και στις μέρες μας, ο θάνατος ενός καλλιτέχνη γίνεται πρωτοσέλιδο στον διεθνή τύπο. Η «Λιμπερασιόν» στο φύλλο της 8ης Οκτωβρίου, θα αφιερώσει όλη την πρώτη σελίδα της στην όμορφη φιγούρα του Πατρίς Σερό και από κάτω θα γράψει «Dans la solitude…» (Στη μοναξιά). Αναφορά στο έργο, Στη μοναξιά των κάμπων με βαμβάκι, του Μπερνάρ-Μαρί Κολτές, ενός συγγραφέα και φίλου που ο Σερό μας γνώρισε και επέβαλε σκηνοθετώντας όλα του τα έργα, αλλά και λάτρεψε για να τον χάσει το 1989 από AIDS. Ο Σερό, ανοιχτά ομοφυλόφιλος, δε δίστασε να σκηνοθετήσει με τόλμη, ρεαλισμό, λιτότητα και ακρίβεια έργα που μιλούσαν για τον άνθρωπο και τα πάθη του. Δε δίστασε να γίνει τολμηρός ή και ακραίος. Ο ομοφυλόφιλος έρωτας είναι πάντα παρόν σε όλες τις ταινίες του. Πολλές φορές σε δεύτερο πλάνο, αφήνοντας το πρώτο στο ανθρώπινο σώμα, στα συναισθήματα, στο βλέμμα του ηθοποιού που ήταν και τα βασικά υλικά της παλέτας του. Στις ταινίες του, το κορμί, είτε υποφέρει είτε ζει την ηδονή, είναι εκτεθειμένο στον κινηματογραφικό φακό, που δεν επιζητεί παρά μόνον την αλήθεια της ψυχής.

Πάει έφυγε το τραίνο, έφυγες κι συ

σταλαγματιά χρυσή

πάει χάθηκε το τραίνο, χάθηκες κι εσύ

σε γαλανό νησί

πήρε απ' το καλοκαίρι στο μικρό σου χέρι

το λαμπερό τ' αστέρι και πήγες σ' άλλη γη

μ' όνειρα κι εγώ πηγαίνω να σε περιμένω

νερό σταματημένο σε δροσερή πηγή.

Τούτοι οι στίχοι του Νίκου Γκάτσου πιστεύουμε ότι ταιριάζουν απόλυτα στο δημιουργό της ταινίας, Αυτοί που μ’ αγαπούν θα πάρουν το τραίνο. Ο Πατρίς Σερό δεν είναι πια μαζί μας, πήρε στις 7 Οκτωβρίου το διερχόμενο τραίνο για την Οδό Ονείρων. Τούτο το μικρό αφιέρωμα του το χρωστάμε σαν απειροελάχιστο αντίδωρο για όλα αυτά που απλόχερα μας χάρισε.

 

 

Γνωρίζοντας τον Πατρίς Σερό

Ο Γάλλος σκηνοθέτης του θεάτρου, της όπερας και του κινηματογράφου Πατρίς Σερό (Patrice Chéreau), ένας από τους σπουδαιότερος δημιουργούς στην Ευρώπη, γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1944 στο Λεζινιέ, ένα μικρό χωριό της δυτικής Γαλλίας. Ήταν γιος καλλιτεχνών αφού ο πατέρας του ήταν ζωγράφος αλλά και η μητέρα του είχε ασχοληθεί με το σχέδιο. Ο Σερό μεγάλωσε στο Παρίσι και από νωρίς (στα 16 του) άρχισε να ασχολείται με το θέατρο αφού εντάχθηκε στο θεατρικό όμιλο του λυκείου Λουί-λε-Γκραν. Μόλις στα 21 του συμμετείχε στο Φεστιβάλ του Νανσί παρουσιάζοντας ένα έργο του Μαριβό, ενώ στα 22 ανέλαβε τη διεύθυνση του πρώτου θεάτρου του στο Σαρτρβίλ· μια περιοχή του Παρισιού.

Εκεί ο Σερό ξεκινά ουσιαστικά τη θεατρική του καριέρα αν και η συνεργασία του με το θέατρο της Σαρτρβίλ δεν ήταν επιτυχής. Θα συνεχίσει το 1969 στο Μιλάνο, συνεργαζόμενος με το Ρiccolo Τeatro και τον Τζόρτζιο Στρέλερ, κάτι που θα καθορίσει το μέλλον του. Από 1972 μέχρι το 1981 ήταν συνδιευθυντής του Εθνικού Λαϊκού Θεάτρου του Βιλερμπάν, κοντά στη Λιόν, όπου μεταξύ άλλων ανέβασε και το έργο Πέερ Γκιντ του Ίψεν. Στη συνέχεια (1976- 1980), θα δουλέψει στο Μπαϊρόιτ ανεβάζοντας όπερες του Βάγκνερ, ενώ το 1982 θα αναλάβει στην Ναντέρ το Τheatre des Αmandiers, συνδυάζοντας θέατρο και κινηματογράφο. Έχει σκηνοθετήσει όλα σχεδόν τα έργα του Μπερνάρ-Μαρί Κολτές, καθώς και έργα του Ρακίνα και του Τσέχοφ αλλά και Ζενέ.

Τα τελευταία χρόνια και συγκεκριμένα από το 1989 και μετά, έντονα επηρεασμένος από το θάνατο πολλών φίλων του από AIDS, όπως του θεατρικού συγγραφέα Μπερνάρ Μαρί Κολτές, αφιερώθηκε περισσότερο στην όπερα και τον κινηματογράφο, χωρίς όμως να εγκαταλείψει το θέατρο στο οποίο επέστρεφε κατά περιόδους.

Ο Πατρίς Σερό σκηνοθέτησε μια πλειάδα από όπερες των μεγαλύτερων κλασικών συνθετών. Να αναφέρουμε χαρακτηριστικά τον Μότσαρτ και τον Βάγκνερ, συνεργαζόμενος μεταξύ άλλων με τους Ζορζ Πετρ (Τα παραμύθια του Χόφμαν), Πιερ Μπουλέζ, Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ (Ντον Τζοβάνι, Τριστάνος και Ιζόλδη) και Ντάνιελ Χάρντινγκ (Έτσι κάνουν όλες).

Η είσοδος του Σερό στον κινηματογράφο έγινε το 1974 με την ταινία Ορχιδέα του θανάτου, και πρωταγωνίστρια την Σαρλότ Ράμπλινγκ. . «Κάνω ταινίες για να προσεγγίσω τα σώματα και επειδή το θέατρο δεν μπορεί να μου δώσει αυτή τη σωματική πυκνότητα. Με γοητεύει η βία των σωμάτων που το ένα αντιτίθεται στο άλλο», θα δηλώσει σε συνέντευξή του για τη Βασίλισσα Μαργκό.

Το 1983 θα σκηνοθετήσει την ταινία Έρωτες ανδρών (L'homme blessé). Ο ίδιος αναφερόμενος στην ταινία λέει σχετικά: «Αυτό το φιλμ είναι βέβαια επιθυμία έρωτα και τρυφερότητας και θα συνεπάγεται μια πιο μεγάλη ακόμα αναζήτηση που δεν μπορούμε να πούμε: από τη μεριά αυτού του παιδιού, μέσα στη σκληρή μαθητεία του, μια κρυφή επιθυμία, επιθυμία για κάτι άλλο, ν’ αγαπήσει, να πιστέψει σε κάτι, κι αυτό πρέπει να διακρίνεται σα λεπίδα ξυραφιού στο βάθος των ματιών. Με λίγα λόγια, η απουσία και η προδοσία, αυτό που είναι φυσιολογικό κι εκείνο που δεν είναι, ο κεραυνοβόλος έρωτας σα μύηση στη δυστυχία». Η ταινία συμμετείχε επίσημα στο φεστιβάλ των Καννών το 1983 και το 1984 έλαβε το βραβείο Cesar καλύτερου σεναρίου το οποίο ο Σερό μοιράστηκε με τον συνσεναριογράφο Εβρέ Γκιμπέρ.

Το 1994 σκηνοθέτησε την ταινία Βασίλισσα Μαργκό με την Ιζαμπέλ Αντζανί, βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Αλέξανδρου Δουμά αλλά και στο θεατρικό έργο του Κρίστοφερ Μάρλοου Η σφαγή των Παρισίων, κοιτώντας με τόλμη τη γαλλική ιστορία. Η ταινία γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία και του χάρισε το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ των Καννών και το βραβείο ερμηνείας στη Βίρνα Λίζι και απέσπασε πέντε βραβεία Σεζάρ.

Ακολούθησε η ταινία Αυτοί που μ΄ αγαπούν θα πάρουν το τρένο, ένα ταξίδι προς την διαύγεια, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο ίδιος για την ταινία (αφιέρωμα του blog στην ταινία: εδώ).

Στη συνέχεια γυρνάει τη Σαρκική εξάρτηση, βασισμένη στο μυθιστόρημα Intimacy του Χανίφ Κιουρέισι, με πρωταγωνιστές τους Κέρι Φοξ και Μαρκ Ρέιλανς, μια ταινία που προκάλεσε θύελλα και έθεσε για μια ακόμη φορά το ζήτημα του τι είναι πορνό και τι όχι. Η ταινία απέσπασε τη Χρυσή Άρκτο στο φεστιβάλ του Βερολίνου το 2001.

Στην Gabrielle, θα διασκευάσει την Επιστροφή του Τζόζεφ Κόνραντ με τους Ιζαμπέλ Υπέρ και Πασκάλ Γκρεγκορί, προσφέροντάς μας ένα εξαιρετικό ψυχολογικό δράμα δωματίου, αποκωδικοποιώντας έτσι τον κόσμο του συγγραφέα.

Η ταινία Ο αδελφός του, είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Φιλίπ Μπεσόν (Philippe Besson). Στην ταινία το άρρωστο σώμα γίνεται μαγνήτης για το βλέμμα του μικρότερου αδελφού, που τυγχάνει ομοφυλόφιλος. Εξυπακούεται πως οι ματιές του δεν είναι ερωτικές και ότι το δράμα τους δεν γίνεται μελό. Ο ίδιος ο Σερό λέει χαρακτηριστικά: «Μια ταινία πάνω στα σώματα, την αποδιοργάνωση ενός σώματος, τη μεταμόρφωση των προσώπων. Μια ταινία πάνω στο χώρο που κατέχουν τα σώματα. Μια ταινία για τη σιωπή και τη λογόρροια». (αφιέρωμα του blog στην ταινία: εδώ)

Ο Σερό θα εμφανιστεί σε κινηματογραφικές ταινίες, όπως στο Δαντών του Αντρέι Βάιντα το 1982, στην ταινία Adieu Bonaparte του Youssef Chahine το 1985 κ.α.

Ο Πατρίς Σερό είχε επισκεφτεί επανειλημμένα την χώρα μας. Συγκεκριμένα την άνοιξη του 2005 παρουσίασε το Υπόγειο του Φιοντόρ Ντοστογέφσκι, για να επανέλθει το 2006 και να μας προτείνει το Μαυσωλείο των εραστών, ένα έργο για τη νόσο του AIDS του συγγραφέα και κριτικού της εφημερίδας «Le Monde» Ερβέ Γκιμπέρ. Επανήλθε στις 3 και 4 Μαρτίου του 2008 και διάβασε αποσπάσματα από τους Αδελφούς Καραμαζόφ του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι στο θέατρο Ολύμπια - Λυρική Σκηνή.

Το 2005 ήταν το τιμώμενο πρόσωπο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όπου προβλήθηκε το σύνολο του κινηματογραφικού του έργου αλλά και η νέα -τότε- ταινία του Gabrielle, μια ταινία βασισμένη στο μυθιστόρημα του Τζόζεφ Κόνραντ. Στον Πατρίς Σερό είχε απονεμηθεί το 12ο Ευρωπαϊκό Βραβείο Θεάτρου, το 2008, ένα θεσμό που διοργάνωσε το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.

Ο διακεκριμένος Γάλλος δημιουργός Πατρίς Σερό έφυγε για να συνεχίσει το σπουδαίο έργο του στην Οδό Ονείρων, την Δευτέρα 7 Οκτωβρίου στο Παρίσι. Τα τελευταία χρόνια έδινε μάχη με τον καρκίνο, χωρίς να εγκαταλείψει ούτε στιγμή τη δημιουργική του δραστηριότητα. Στο χωρίο που γεννήθηκε ένας δρόμος φέρει -χρόνια τώρα- το όνομά του.

 

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

Σκηνοθεσία

• 2009 Persécution, (Καταδίωξη)
• 2005 Gabrielle (Υπόσχεση)
• 2003 Sonfrère (Ο αδελφός του)
• 2001 Intimacy (Σαρκική εξάρτηση)
• 1998 Ceuxqui m'aiment prendront le train (Αυτοί που μ’ αγαπούν θα πάρουν το τρένο)
• 1996 Dansla solitude des champs de coton (Στη μοναξιά των κάμπων με βαμβάκι) [τηλεταινία]
• 1994 Lareine Margot (Βασίλισσα Μαργκό)
• 1994 Wozzeck, [τηλεταινία]
• 1992 Letemps et la chambre (Ο χρόνος και το δωμάτιο), [τηλεταινία]
• 1991 Contrel'oubli (Ενάντια στη λήθη)
• 1987 Hôtelde France (Οτέλ ντε Φρανς)
• 1985 Lafausse suivante, [τηλεταινία]
• 1983 L'homme blessé (Έρωτες ανδρών)
• 1978 Judith Therpauve
• 1975 Lachair de l'orchidée (Ορχιδέα του θανάτου)

 

Πηγές και σύνδεσμοι:

---

Για την συγγραφή του βιογραφικού του Πατρίς Σερό αντλήθηκαν στοιχεία από τα βιβλία:

 - Έρωτες ανδρών, μτφρ. Βάσω Νικολοπούλου - Νίκη Dougé, εκδόσεις ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ Α.Α. ΛΙΒΑΝΗΣ, Αθήνα 1985

 - Patrice Chereau, επιμέλεια Μπάμπης Ακτσόγλου, εκδόσεις Σύγχρονοι ορίζοντες-Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 2005

Ο Πατρίς Σερό στο imdb: Εδώ

Ο Πατρίς Σερό στη Βικιπαίδεια: Εδώ
  

 

 

Πατρίς Σερό, ένα σινεμά του σώματος

(του Μπάμπη Ακτσόγλου)

Το γυμνό σώμα του Λα Μολ στην αγκαλιά της Μαργκό ως μια αιμόφυρτη πιετά (Βασίλισσα Μαργκό). Το ανδρικό σώμα του Φρεντερίκ/ Βιβιάν που με εγχείρηση φύλου θέλει να μετατρέψει σε γυναικείο (Αυτοί που μ' αγαπούν θα πάρουν το τρένο). Το γυμνό σώμα ενός αρρώστου που το ξυρίζουν τελετουργικά πριν την εγχείρηση ή ενός ασθενή στους διαδρόμους του νοσοκομείου που δείχνει τις ουλές από τις προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις (Ο αδελφός του). Τα γυμνά ή ημίγυμνα σώματα των δυο σιωπηλών εραστών κάτω στο πάτωμα που συνομιλούν μόνο μέσα από τη σαρκική επαφή (Σαρκική εξάρτηση). Το κάλλος ενός ανδρικού σώματος που το ξεγυμνώνουν σε μια απόμερη γωνιά ενός επαρχιακού σιδηροδρομικού σταθμού (Ο πληγωμένος άνδρας) ή στις τουαλέτες ενός τρένου (Αυτοί που μ' αγαπούν θα πάρουν το τρένο). Το αιμόφυρτο σώμα του βασιλιά Καρόλου του 9ου, που πεθαίνει δηλητηριασμένος βγάζοντας αίμα από παντού (Βασίλισσα Μαργκό). Το σώμα του αδελφού ως το πρώτο ανδρικό σώμα που ανακαλύπτει παιδί ο ομοφυλόφιλος Λικ (Ο αδελφός του). Το σώμα, η σάρκα, η σάρκα της Ορχιδέας, δηλαδή το παιδί της βαμπ με αυτό το ψευδώνυμο, αλλά και η υφή, η σάρκα του ίδιου του λουλουδιού, το γυμνό σώμα της Κλερ/Charlotte Rampling (ή εκείνο της Μαργκό/Isabelle Adjani) που μας αποκαλύπτεται ως μια θεότητα στην πιο παγανιστική ομορφιά του.

Το κλειδί του σινεμά του Πατρίς Σερό βρίσκεται εδώ σε αυτή την προβληματική, τη σημειολογία, τη γλώσσα του σώματος. «Κάνω ταινίες για να προσεγγίσω τα σώματα και επειδή το θέατρο δεν μπορεί να μου δώσει αυτή τη σωματική πυκνότητα. Με γοητεύει η βία των σωμάτων που το ένα αντιτίθεται στο άλλο», λέει στη συνέντευξή του για τη Βασίλισσα Μαργκό. Όπως τον γοητεύουν οι βίαιες συγκρούσεις, τα οξυμένα πάθη, οι μικρές ή μεγάλες ερωτικές μηχανορραφίες (παιχνίδια εξουσίας που κάποιες φορές γίνονται και παιχνίδια της Ιστορίας), οι ήρωες που φτάνουν μέχρι τ' άκρα αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις των πράξεών τους. Τα ερωτήματα που συχνά απασχολούν το σινεμά του Σερό είναι απλά: γιατί πεθαίνει ο πόθος σε μια σχέση, γιατί διαλύεται ένα ζευγάρι, τι μπορεί να ξαναδώσει ελπίδα σ' έναν πληγωμένο άνδρα που κλαίει; Και η οικογένεια, τι ρόλο παίζει τότε και σήμερα; Από τη μια η τρομακτική εικόνα της οικογένειας, οι φρικτές ευνουχίστριες μητέρες (η μαντάμ Βεζνέρ στη Σάρκα της Ορχιδέας, η Αικατερίνη των Μεδίκων στη Βασίλισσα Μαργκό) ή ο νεκρός πατέρας που του άρεσε να βλέπει να αλληλοτρώγονται τα παιδιά του για το ποιο θ' αποκτήσει την εύνοιά του (Αυτοί που μ' αγαπούν θα πάρουν το τρένο), η οικογένεια που σε περιφρονεί γιατί είσαι ομοφυλόφιλος (Ο πληγωμένος άνδρας, Ο αδελφός του), η οικογένεια που πνίγει τον Τζέι και μια ωραία μέρα τον κάνει να την εγκαταλείψει χωρίς προηγούμενη προειδοποίηση ή η οικογένεια των συμβάσεων, αφού για τον Άντι δεν έχει σημασία αν η γυναίκα του τον απατά, εφόσον επιστρέφει πάντα σπίτι (Σαρκική εξάρτηση). Κι από την άλλη, οι δεσμοί οικογένειας που δίνουν ακόμα νόημα στην ύπαρξή μας, η αποκατάσταση των σχέσεων του Τομάς με τον χαμένο αδελφό του (Ο αδελφός του), η επαφή του Τζέι με τα παιδιά του (Σαρκική εξάρτηση), το όνειρο του Λουί να φτιάξει μια οικογένεια με τον Φρανσουά και τον Μπρούνο (Αυτοί που μ' αγαπούν θα πάρουν το τρένο). Ή η οικογένεια του καλλιτεχνικού σιναφιού, της ομάδας των πιστών συνεργατών με τους οποίους δουλεύει οΣερό στο θέατρο ή τον κινηματογράφο: Vincent Perez, Pascal Greggory, Jean-Hugues Anglade, Valeria Bruni-Tedeschi, Bruno Todeschini, Dominique Blanc, μερικά από τα ονόματα που μας έρχονται πιο εύκολα στο νου, ηθοποιοί που ανακάλυψε ο ίδιος κι αποτελούν την οικογένεια Σερό.

Ο Πατρίς Σερό, άνθρωπος θαύμα του γαλλικού θεάτρου, που υπέγραψε την πρώτη του σκηνοθεσία σε ηλικία 19 ετών, ενώ μόλις 22 ετών διευθύνει το πρώτο του θέατρο, με επιφανείς παραστάσεις και στο λυρικό θέατρο (Το δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν, Ντον Τζιοβάνι, Λούλου), άργησε να βρει στο σινεμά την ανάλογη θριαμβευτική καταξίωση. Ξεκίνησε με 2 ταινίες-παραγγελίες, τη διασκευή του αστυνομικού μυθιστορήματος του James Hadley Chase Η σάρκα της Ορχιδέας (1975) και το κοινωνικό δράμα Judith Therpauve (1978). Ο ίδιος θεωρεί ως πρώτη του προσωπική δουλειά την ταινία Ο πληγωμένος άνδρας (1983) που προκαλεί σκάνδαλο στις Κάννες με τις ωμές αναφορές σ' ένα ομοφυλοφιλικό πάθος, αποκαλύπτει το ταλέντο του Jean-Hugues Anglade και τιμάται με το Σεζάρ σεναρίου. Αυτό θα είναι ένα από τα ελάχιστα πρωτότυπα σενάρια του Σερό (σε συνεργασία με τον Herve Guibert), καθώς από δω και πέρα όλες οι ταινίες του, με εξαίρεση το Αυτοί που μ' αγαπούν θα πάρουν το τρένο, ξεκινούν από ένα προγενέστερο υλικό: Τσέχοφ (Hotel de France), Αλέξανδρος Δουμάς (Βασίλισσα Μαργκό), Χανίφ Κουρέισι (Σαρκική εξάρτηση), Φιλίπ Μπεσόν (Ο αδελφός του), Τζόζεφ Κόνραντ (Gabrielle) - χωρίς ωστόσο ούτε στιγμή να μπορεί να χαρακτηριστεί το σινεμά του Σερό ως εκείνο των λογοτεχνικών διασκευών, αφού παίρνει τεράστιες αποστάσεις από τα πρωτότυπα κείμενα. Στο Hotel de France (1986), ελεύθερη προσαρμογή του Πλατόνοφ του Τσέχοφ, ο Σερό θα πειραματιστεί με την ομάδα των ηθοποιών του από το θέατρο της Ναντέρ.

Το αποκορύφωμα της φήμης του θα έλθει με τη Βασίλισσα Μαργκό (1994), ένα ιστορικό θρίλερ ενάντια στην όποια λογική του υπερ-θεάματος, κλειστοφοβικό, πνιγμένο στη βία και το αίμα και ταυτόχρονα μεγαλειώδες. Θα ξενίσει με το Αυτοί που μ' αγαπούν θα πάρουν το τρένο (1998), μια ταινία πάνω στη ζωή και το θάνατο, που βλέπει με πίκρα και κυνισμό τις ανθρώπινες σχέσεις, για να κερδίσει και πάλι τη διεθνή αναγνώριση με το αγγλόφωνο Σαρκική εξάρτηση (Χρυσή Άρκτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου 2001). Θα ακολουθήσει μια εξαιρετικά ευαίσθητη και πικρή ταινία, πάνω στο θάνατο, την αρρώστια και τις αδελφικές σχέσεις, Ο αδελφός του (βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Βερολίνου 2003), ενώ φέτος στη Βενετία προβλήθηκε η τελευταία δουλειά του, Gabrielle.

Πηγή

---

www.filmfestival.gr

 

 

Εξώφυλλο της «Λιμπερασιόν», 8/10/2013

 

 

Με τον Ζαν-Λουί Τρεντινιάν (Jean-Louis Trintignant) στα γυρίσματα της ταινίας 

Αυτοί που μ' αγαπούν θα πάρουν το τραίνο, (1988)

Ο Πατρίς Σερό ως Ναπολέων στην ταινία Adieu Bonaparte 

του Youssef Chahine, (1985).

 

Με τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ (Gérard Depardieu), στην ταινία

 Δαντών (Danton) του Αντρέι Βάιντα (Andrzej Wajda), 1983

Αποσπώντας τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου το 2001

για την ταινία Σαρκική εξάρτηση, (Intimacy)

Καθοδηγώντας τον Ντανιέλ Οτέιγ (Daniel Auteuil) στα γυρίσματα της ταινίας

Βασίλισσα Μαργκό, (1994)

 

 

Με τον Ρομέν Nτουρίς (Romain Duris) στο 66ο Φεστιβάλ Βενετίας το 2009 

(φωτό: Nicolas Genin)

 

 

FLESH, a film by Paul Morrissey

 

Σάρκα, μια ταινία του Πωλ Μόρρισσεϋ

Πρώτο μέρος μιας αμερικάνικης τριλογίας, η Σάρκα (1969) -τα άλλα δυο μέρη ήταν οι ταινίες Σκουπίδια (1970), και Κάψα (1971)- αν και υπογράφεται από τον Πωλ Μόρρισσεϋ, είναι γέννημα θρέμμα ενός άλλου παιδιού, αθέατου αν και υπαρκτού· που φέρει ακέραια τη σφραγίδα του. Του παραγωγού της Άντυ Γουόρχολ. Ο Γουόρχολ, τούτο το τρομερό παιδί της αμερικάνικης αντεργκράουντ και ποπ κουλτούρας δεν θα μπορούσε παρά να είναι ο συν-δημιουργός τούτης της ταινίας.

Η Σάρκα, γυρισμένη το 1967, μας αφηγείται μια μέρα από τη ζωή του Τζο (Τζο Νταλεσάντρο), που ούτε λίγο ούτε πολύ, πουλά το κορμί του προκειμένου να επιβιώσει αυτός και η οικογένειά του. Η ταινία ξεκινά στο κρεββάτι, εξελίσσεται στο κρεββάτι και τελειώνει πάνω σε αυτό. Συνοπτικά να αναφέρουμε το στόρι: ο Τζο αφού ξυπνήσει πάρει το πρωινό του και παίξει με το παιδί του, κουβεντιάζει με τη γυναίκα του η οποία του ζητά χρήματα για να βοηθήσει μια φίλη της να κάνει έκτρωση. Στη συνέχεια φεύγει για δουλειά· κάνει πεζοδρόμιο, συναντά διάφορους πελάτες, επισκέπτεται άλλους στο σπίτι τους, συνομιλεί με διάφορους συναδέλφους, βρίσκει μάλιστα και ένα παλιό του φίλο απ' την Κορέα, και, τέλος, γυρνάει το βράδυ στην οικογενειακή θαλπωρή του σπιτιού του, όπου τον περιμένουν η γυναίκα και του και μια φίλη της. Εξαντλημένος από την κούραση πέφτει και κοιμάται.

Ουσιαστικά πρόκειται για την πρώτη ταινία σεξ που είναι θα λέγαμε υποδειγματικά αντισεξουαλική.

Όπως αναφέρει ο Βασίλης Ραφαηλίδης: «Είναι ένας κινηματογράφος φανερά αντικινηματογραφικός -όχι μόνο δεν υπάρχει μοντάζ, αλλά ο τρομερός Γουόρχολ κάνει ό,τι μπορεί για να κάνει φανερές τις συνδέσεις των πλάνων. Είναι ένας ποπ αντικινηματογράφος στην πιο καθαρή του μορφή. Μέσα από την τέλεια αποδιαρθρωμένη φόρμα -καλύτερα, την ανυπαρξία φόρμας-, ξεπροβάλλει με το σενάριο και μόνο και τη στοιχειώδη εικονοποίησή του ένα θέμα κολοσσιαίο: Η αστική οικογένεια σαν στοιχειώδης οικονομική -αντιπαραγωγική- καταναλωτική μονάδα».¹

Πράγματι η αποτελούμενη από πατέρα, μητέρα και παιδί εδώ οικογένεια, διαιωνίζει την αθλιότητά της, δηλώνοντας ξεκάθαρα το τέλος της. Είναι ο επιθανάτιος ρόγχος της που κινηματογραφείται υπέροχα εδώ από τον Μόρρισσεϋ. Για τους Μόρρισσεϋ-Γουόρχολ η διαφορά ανάμεσα στην αντρική και γυναικεία πορνεία είναι καθαρά μηχανική. Άλλοι παράγοντες όπως κοινωνικοί, ηθικοί, οικονομικοί, δεν υπεισέρχονται. Ο πατέρας ξεκομμένος από κάθε τι παραγωγικό συνδέεται μόνο με το αντίτιμο της δουλειάς του που είναι το μεροκάματο. Δεν είναι μακριά μας η άποψη που λέει ό,τι ο πατέρας πρέπει να κάνει και να υποστεί τα πάντα προκειμένου να θρέψει την οικογένειά του.

Αν και όπως γίνεται αντιληπτό, το θέμα της Σάρκας είναι η αντρική πορνεία, η οικογένεια και η αλλοτρίωση· ο Μόρρισσεϋ αρνείται να ασχοληθεί με οποιαδήποτε προέκτασή του, πολιτική, ηθική, κοινωνική, ψυχολογική. Με μια κάμερα αμέτοχη, ουδέτερη και ψυχρή, καταγράφει· κινηματογραφεί τα γεγονότα. Παρόλα αυτά έστω κι αν πρόκειται για ταινία με σκηνοθεσία, οι ηθοποιοί παίζουν τους εαυτούς τους και δεν υπήρχε από πριν κανένας διάλογος γραμμένος μια και τα πάντα σε τούτη την ταινία είναι αυτοσχέδια.

Αν κάτι ενδιαφέρει αισθητά τον σκηνοθέτη της, αυτό είναι η ομορφιά του γυμνού σώματος. Η Σάρκα είναι μια ταινία κυριολεκτικά πάνω στη σάρκα. Ένας ύμνος στο γυμνό αντρικό κορμί. «Ακόμα και όταν βγάζει το πουκάμισό του, τη μπλούζα του και το τζην του -πράγμα που γίνεται συχνά και αργά σαν τελετουργία-, ο Τζο Νταλεσάντρο, δεν μένει ποτέ γυμνός. Είναι σάρκα, σάρκα για επίδειξη, κορμί με ένδυμα τελετουργίας», γράφει ο Ντ. Νογκέζ. Ακριβώς αυτό συμβαίνει, ακόμα και στη σκηνή που γυμνός παίζει με το επίσης γυμνό μωρό του, προβάλλοντας μια «ουτοπική» οικογενειακή ευτυχία, μια ευτυχία πλήρως απογυμνωμένη....

 

Σημειώσεις και σύνδεσμοι

---

1. Βασίλης Ραφαηλίδης, Λεξικό ταινιών τ. Β', εκδόσεις Αιγόκερος, Αθήνα 1982

Κείμενο: gayekfansi.blogspot.gr

© κειμένου: gayekfansi.blogspot - με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος

Η ταινία στο imdb: Εδώ

Η ταινία στη Βικιπαίδεια: Εδώ