Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012

BEND, a film by Sean Mathias





ΜΠΕΝΤ (1997), μια ταινία του Σον Ματάιας (Sean Mathias)
Το φιλμ Μπεντ βασίζεται στο ομώνυμο πολυβραβευμένο θεατρικό έργο του Μάρτιν Σέρμαν (Martin Sherman). Είχε προηγηθεί το θεατρικό ανέβασμα του Μπεντ από τον Ματάιας το 1989-1990 στο Λονδίνο.
Ο Κώστας Γαβράς και ο Ράιαν Βέρνερ Φασμπίτερ είχαν ενδιαφερθεί στο παρελθόν για το περίφημο θεατρικό έργο του Μάρτιν Σέρμαν, που πρωτοανέβηκε σε θεατρική σκηνή του Λονδίνου το 1979, με πρωταγωνιστή τον Ίαν Μακ Κέλεν (Ian McKellan), για να παιχτεί την επόμενη χρονιά στο Μπρόντγουαιη απ’ τον Ρίτσαρντ Γκιρ (Richard Gere). Ο ίδιος ο συγγραφέας υπέδειξε τον θεατρικό σκηνοθέτη και μυθιστοριογράφο Σον Ματάιας, που αρνήθηκε κατηγορηματικά μια νατουραλιστική ιστορική ανασύνθεση, προτιμώντας να κάνει μια αληθινή πολιτική ταινία πάνω στις ερωτικές σχέσεις. Το φιλμ κέρδισε το Διεθνές Βραβείο Κριτικών στο Φεστιβάλ των Καννών, το 1977. Να σημειώσουμε ότι την υπέροχη φωτογραφία της ταινίας υπογράφει ο Γιώργος Αρβανίτης, γνωστός από τις συνεργασίες του με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο. Τη μουσική της ταινίας υπογράφει ο Φίλιπ Γκλας (Philip Glass)
Το Μπεντ (Bent) ανοίγει με τον Mick Jagger να τραγουδά το «In drag singing», ένα μελαγχολικό τραγούδι για τις καλές στιγμές, που τελειώνουν στο Βερολίνο. Η παρουσία βέβαια του Mick Jagger δεν προσδίδει τίποτα περισσότερο από ένα όνομα το οποίο μπορεί να πουλήσει λίγο περισσότερα εισιτήρια. Ο Mick Jagger μοιάζει με μια ιδιότυπη ανάμειξη μεταξύ Sandra Bernhard και Maggie Thatcher. Είναι στη σκηνή για λιγότερο από δέκα λεπτά.
Το Μπεντ είναι ένα περίεργο και σκοτεινό φιλμ. Η ταινία αρχίζει τις μέρες παρακμής του Βερολίνου, όταν οι Ναζί κατέλαβαν την πόλη. Η διαμορφωμένη πολιτική κατάσταση έχει σαν στόχο το ανελέητο κυνηγητό των ομοφυλόφιλων. Το να είσαι ομοφυλόφιλος είναι από παράνομο έως θανατηφόρο. Ο Μαξ προτιμά να μένει κοντά στον αγαπημένο του Ρούντυ παρά να καταφεύγει στην ασφάλεια που θα είχε αν έφευγε για την Ολλανδία. Ο Μαξ και ο Ρούντυ ανακαλύπτονται απ' τις αρχές και καταλήγουν σ' ένα τραίνο με κατεύθυνση το στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου. Καθώς ο Ρούντυ βασανίζεται ο Μαξ επαναλαμβάνει στον εαυτό του: «Αυτό δεν μπορεί να είναι αληθινό. Αυτό δεν μπορεί να είναι αληθινό». Ένας άλλος φυλακισμένος τον συμβουλεύει πως μόνος τρόπος επιβίωσης είναι να απαρνηθεί τον εραστή του. Ο Μαξ ευθυγραμμίζεται με τη συμβουλή αυτή και αποδεικνύει ότι αξίζει το κίτρινο αστέρι και όχι το ροζ τρίγωνο. Σ’ αυτόν τον κόσμο είναι προτιμότερο να είσαι περιφρονημένος Εβραίος παρά περιφρονημένος ομοφυλόφιλος.
Η βία συμμετέχει εκτός κάμερας, αλλά ο ψυχολογικός βασανισμός που ασκείται από τους Ναζί στα θύματά τους εμφανίζεται με ανατριχιαστική λεπτομέρεια. Σε μια παγερή παλέτα από γκρι, μαύρο και κόκκινο του αίματος βλέπουμε τον Μαξ να μεταμορφώνεται από ανθρώπινη ύπαρξη σε ένα ον του οποίου η αιτία ύπαρξης έχει αντικατασταθεί από μια θερμή επιθυμία να ζήσει με κάθε κόστος.
Ο Μαξ όμως θα ξανακερδίσει την ανθρωπιά του. Δένεται μ’ έναν άλλο φυλακισμένο, τον Χορστ. Σκηνή ανθολογίας αυτή του «πλατωνικού» σεξ μεταξύ Μαξ κα Χορστ. Στέκονται προσοχή και χωρίς οπτική επαφή, χωρίς το παραμικρό άγγιγμα, φτάνουν σε οργασμό. Δεν είναι μόνο μια τρυφερή στιγμή που περιγράφεται εδώ, είναι η περιφρόνηση ουσιαστικά στο πρόσωπο των δεσμωτών τους.
Συγκλονιστικές οι ερμηνείες των ηθοποιών και εξαιρετική η δουλειά του Γιώργου Αρβανίτη στη φωτογραφία.
Το Μπεντ ποτέ δε γίνεται διφορούμενο και δεν αφήνει περιθώρια για πολλαπλές ερμηνείες. Απλά δείχνει την κόλαση πάνω στη γη. Ένα φιλμ απίστευτης έντασης, συγκινητικό, πραγματικά αξέχαστο.
Πηγή:

Andrea Chase, «Movie Magazine International», 26 Νοεμβρίου 1997



Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ
«Η ταινία εστιάζεται σε δύο σημαντικά θέματα. Το πρώτο είναι ότι αποκαλύπτει το καλά κρυμμένο ιστορικό γεγονός ότι στη ναζιστική Γερμανία διώχθηκαν και εκτελέστηκαν κι άλλοι άνθρωποι εκτός από τους Εβραίους. Το Bent ασχολείται με τις διώξεις των ομοφυλόφιλων. Το δεύτερο θέμα είναι μια ερωτική ιστορία ανάμεσα σε δυο χαρακτήρες κάτω από πολύ δύσκολες καταστάσεις, όπου το ανθρώπινο πνεύμα νικάει και η φιλία επιβιώνει…
Το Bent δίνει μια νέα προοπτική στα γεγονότα του Ολοκαυτώματος πράγμα που είναι πολύ υγιές. Ταυτόχρονα δείχνει τη γέννηση μιας ομοφυλόφιλης σχέσης μ’ ένα νέο πρίσμα, πράγμα που έχει νομίσω να κάνει με το σήμερα».
Σον Ματάιας



Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ
«Η συνεργασία μου με τον Σον Ματάιας ήταν πάρα πολύ καλή. Βέβαια ο Σον Ματάιας είναι πολύ γνωστός θεατρικός σκηνοθέτης στην Αγγλία, αλλά δεν είχε ξανακάνει σινεμά. Μιλάμε ναι τελείως διαφορετική γλώσσα. Παρ’ όλα αυτά συντονιστήκαμε και ξεπεράσαμε όλες τις δυσκολίες. Αυτό που χάρηκα ιδιαίτερα στην ταινία ήταν οι πολύ καλές ερμηνείες των ηθοποιών. Είναι ευλογία να δουλεύεις με πολύ καλούς ηθοποιούς. Ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύουν έναν χαρακτήρα σου δίνει πολλές φορές "εμπνεύσεις φωτισμού". Κάποτε είχα φωτίσει ένα πλάνο, όπου ένας ηθοποιός έλεγε ένα μονόλογο, το είχα φωτίσει έτσι ώστε να διακρίνεται μόνο η σιλουέτα του. Όπως προχωρούσε, έβγαινε στις τελευταίες του φράσεις στο φως. Αν ήταν από την αρχή φωτισμένος, το πλάνο δεν θα είχε κανένα ενδιαφέρον. Αυτή τη λύση μου την ενέπνευσε η ερμηνεία του».
Γιώργος Αρβανίτης (απόσπασμα συνέντευξής του στην Ελένη Ράμμου, «Κινηματογραφιστής», Μάρτιος-Απρίλιος 1998)



















 


Από αρ. Martin Sherman, Brian Weber, Lothaire Bluteau, Sean Mathias, και Clive Owen.
Από την πρεμιέρα του Bent στη Νέα Υόρκη (20 Nοεμβρίου 1997)
Photo: Ron Galella, Ltd./WireImage



© φωτογραφιών της ταινίας: 1997 Metro-Goldwyn-Mayer Studios Inc. All Rights Reserved. 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου